اشتباهات رایج در نگارش پایان نامه و راه های جلوگیری از آن ها

اشتباهات رایج در نگارش پایان نامه و راه های جلوگیری از آن ها

نوشتن پایان نامه یکی از مهم ترین مراحل تحصیلی است که هر دانشجویی دیر یا زود با آن مواجه می شود. به همین دلیل ممکن است بسیاری از ما با انواع و اقسام چالش ها و اشتباهات در این فرآیند روبه رو شویم. منم از اون دسته آدمام که توی اولین نگارش پایان نامه تا دلت بخواد اشتباه کردم! ولی حالا با تجربه هایی که به دست آوردم می خوام توی این مطلب بهت بگم چطور می تونی جلوی اون ها رو بگیری.

انتخاب موضوع نامناسب

اولین اشتباهی که خیلی از دانشجوها مرتکب می شن انتخاب موضوعیه که یا خیلی کلیه یا خیلی خاص. یه موضوع خیلی کلی باعث میشه نتونی خوب تمرکز کنی و یه موضوع خیلی خاص هم منابع کافی نداره. خود من توی اولین پایان نامه ام یه موضوع خیلی خاص انتخاب کردم و حسابی دردسر کشیدم تا منابع مناسب براش پیدا کنم. راه حل؟ حتماً قبل از انتخاب موضوع با استاد راهنمات مشورت کن و موضوعی رو انتخاب کن که هم تحقیق شده باشه و هم منابع کافی داشته باشه.

عدم برنامه ریزی درست

یکی از دلایلی که ممکنه وسط کار استرس بگیری برنامه ریزی نادرسته. خود من اوایل نگارش همه چیزو به دقیقه نود موکول می کردم و بعدش فقط استرسش برام می موند. بهتره یه جدول زمان بندی درست کنی که توش زمان تحقیق نوشتن و حتی بازبینی های مختلف رو مشخص کنی. در ادامه یه نمونه جدول پیشنهاد میدم که می تونه کمک کنه :

مرحله	مدت زمان پیشنهادی
تحقیق و جمع آوری منابع	۲-۳ هفته
نگارش اولیه	۳-۴ هفته
بازبینی و اصلاحات	۲ هفته
بررسی نهایی با استاد راهنما	۱-۲ هفته

کم اهمیت دادن به منابع

یکی دیگه از مشکلاتی که ممکنه بهش برخورد کنی اینه که به منابع توجه کافی نکنی. باید بدونی که استفاده از منابع معتبر و ارجاع درست یکی از اساسی ترین بخش های پایان نامه است. خودم یه بار به جای منابع معتبر به ویکی پدیا ارجاع دادم و استاد راهنمام منو کشوند سر کلاس که حسابی باهام بحث کنه! راه حل؟ همیشه سعی کن از مقالات علمی کتاب ها و منابع معتبر استفاده کنی.

نادیده گرفتن دستورالعمل های نگارش

برای سفارش پایان نامه از همراه دانشجو باید بدانید که  هر دانشگاهی یه سری قوانین و دستورالعمل ها برای نگارش پایان نامه داره. این یکی از اون چیزاست که خیلی راحت می تونی فراموش کنی. یه بار من با فونت اشتباه و فاصله های نامناسب تحویل دادم و مجبور شدم کل کارم رو دوباره فرمت کنم. راه حل؟ همیشه از همون اول مطمئن شو که داری طبق دستورالعمل های دانشگاهت کار می کنی.

نگارش نامفهوم و گنگ

یکی از بزرگترین اشتباهات اینه که متن پایان نامه رو پیچیده و مبهم بنویسی. خودم به خاطر پیچوندن مطلب و استفاده از اصطلاحات سنگین حسابی توی دفاع اذیت شدم! راه حل؟ سعی کن از جملات کوتاه شفاف و قابل فهم استفاده کنی. یه جور بنویس که حتی اگر کسی از موضوع آگاهی زیادی نداره بتونه متوجه بشه چی می گی.

نادیده گرفتن اهمیت نتیجه گیری

نتیجه گیری اون بخشیه که قرار همه چی رو جمع بندی کنه. اگر نتیجه گیری ضعیف باشه به احتمال زیاد کل زحماتت به باد میره. من خودم توی اولین پایان نامه ام نتیجه گیری ضعیفی داشتم و استاد تمام کارمو زیر سوال برد. راه حل؟ توی نتیجه گیری همه نکات اصلی رو جمع بندی کن و یه نتیجه گیری منطقی از تحقیق و بررسی ها ارائه بده.

عدم استفاده از نرم افزارهای مناسب

برای نگارش پایان نامه حتماً از نرم افزارهای مدیریت منابع مثل EndNote یا Mendeley استفاده کن. وقتی من برای اولین بار پایان نامه ام رو نوشتم همه چیز رو دستی وارد کردم و وقتی استاد گفت فرمت ارجاع دهی غلطه خیلی سخت بود که همه چیزو دوباره تصحیح کنم. راه حل؟ از همین اول کار با نرم افزارهای مناسب کار کن تا بعدها دچار مشکل نشی.

نادیده گرفتن ویرایش و بازبینی

یکی از اشتباهات بزرگ اینه که بعد از نوشتن دیگه بهش دست نزنی. هر بار که نوشته هات رو مرور کنی مطمئناً ایراداتی پیدا می کنی. خودم چندین بار قبل از تحویل نهایی کل متن رو مرور کردم و هر بار چیزهای جدیدی رو تصحیح کردم. راه حل؟ حداقل دو بار پایان نامه ات رو ویرایش کن و حتی به یکی از دوستانت بده که یه بار بخونه و ایرادات رو بگه.

استفاده زیاد از کپی پیست

این یکی از اون اشتباهاتیه که هر کسی توی نگارش علمی ممکنه مرتکب بشه. خود من به خاطر عجله چند جا از متون قبلی کپی کرده بودم و استاد به راحتی تشخیص داد! راه حل؟ همیشه مطمئن شو که از نقل قول ها و پارافریزهای درست استفاده می کنی و حتماً منابع رو به دقت ذکر می کنی.

نتیجه گیری و تجربه من

نوشتن پایان نامه اصلاً کار آسونی نیست و ممکنه کلی اشتباه توش مرتکب بشی. ولی مهم اینه که از همین الان بدونی کجاها ممکنه گیر کنی و چطور می تونی جلوی این اشتباهات رو بگیری. اگه این نکات رو رعایت کنی احتمال اینکه با یه پایان نامه بی نقص روبه رو بشی خیلی بیشتر می شه.

پرسش و پاسخ

۱. آیا می توان از ویکی پدیا به عنوان منبع استفاده کرد؟ نه! استفاده از ویکی پدیا به عنوان منبع معتبر در پایان نامه اصلاً توصیه نمی شه. همیشه از منابع علمی کتاب ها و مقالات معتبر استفاده کن.

۲. چطور می تونم مطمئن بشم که پایان نامه ام از نظر نگارشی درسته؟ یکی از بهترین راه ها اینه که متن رو چندین بار ویرایش کنی و بعدش به یه فرد دیگه که تجربه داره بدی بخونه و ایرادات رو برات بگه.

۳. آیا می تونم نتیجه گیری کوتاهی داشته باشم؟ نه نتیجه گیری باید جامع باشه و همه مطالب رو به خوبی جمع بندی کنه تا پایان نامه کامل به نظر بیاد.

از شما چی می پرسم؟

آیا شما هم تجربه ای از نوشتن پایان نامه دارید که بهتون کمک کرده باشه؟ چه اشتباهاتی کردید و چطور تونستید از اون ها درس بگیرید؟