اگر یک بار سری به بیمارستان زده باشید یا حتی فیلم های پزشکی تماشا کرده باشید احتمالاً با دستگاه های بزرگ و پیچیده ای که تصاویر داخلی بدن را نمایش می دهند آشنا شده اید. این دستگاه ها به نام ایکس ری (X-ray) شناخته می شوند. در این مقاله به زبان ساده و خودمانی بررسی می کنیم که ایکس ری چیست چگونه کار می کند و چه کاربردهایی دارد.
ایکس ری چیست؟
ایکس ری نوعی پرتو الکترومغناطیسی است که انرژی بالایی دارد و می تواند از بافت های بدن عبور کند اما نه همه چیز! استخوان ها و مواد متراکم تر پرتوهای ایکس ری را جذب می کنند و به همین دلیل در تصاویر ایجاد شده به صورت سفید دیده می شوند.
تاریخچه ایکس ری
داستان دستگاه ایکس ری به سال ۱۸۹۵ برمی گردد زمانی که ویلهلم رونتگن فیزیکدان آلمانی این پرتوها را کشف کرد. او اولین کسی بود که فهمید این پرتوها می توانند از پوست عبور کنند اما استخوان ها را نشان دهند. جالب است بدانید که او این کشف را تصادفی انجام داد!
چگونه ایکس ری کار می کند؟
دستگاه ایکس ری شامل سه بخش اصلی است :
- منبع تولید پرتو : جایی که پرتوهای ایکس ری تولید می شوند.
- ماده قابل عبور : بدن بیمار یا هر جسم دیگر که قرار است بررسی شود.
- صفحه نمایش یا گیرنده تصویر : پرتوهای عبوری را به تصویر تبدیل می کند.
وقتی دستگاه روشن می شود پرتوهای ایکس ری به بدن تابانده شده و بسته به تراکم بافت ها این پرتوها جذب یا عبور می کنند. نتیجه؟ تصویری که تفاوت های تراکم را نشان می دهد.
کاربردهای ایکس ری
ایکس ری فقط برای شکستگی ها نیست! این فناوری در زمینه های زیادی کاربرد دارد :
- پزشکی : تشخیص شکستگی ها بررسی وضعیت ریه ها و حتی تشخیص سرطان.
- دندانپزشکی : مشاهده دندان های پوسیده یا نهفته.
- صنعت : بررسی ترک های داخلی در ماشین آلات یا سازه ها.
- امنیت : استفاده در فرودگاه ها برای بررسی محتویات چمدان ها.
انواع ایکس ری
- رادیوگرافی ساده : همان تصویری که بیشتر مردم می شناسند.
- سی تی اسکن (CT Scan) : ترکیبی از تصاویر ایکس ری که به صورت مقطعی بدن را نشان می دهد.
- ماموگرافی : استفاده در بررسی سرطان سینه.
- فلوروسکوپی : تصاویری زنده برای مشاهده عملکرد اندام های داخلی.
مزایا و معایب ایکس ری
| مزایا | معایب |
| تشخیص سریع و دقیق | استفاده زیاد می تواند خطرناک باشد |
| کم هزینه در مقایسه با MRI | پرتوها ممکن است به بافت آسیب بزنند |
| مناسب برای تشخیص فوری اورژانسی | حساسیت کمتر نسبت به تغییرات کوچک |
ایمنی در استفاده از ایکس ری
نگران نباشید! مقدار اشعه ای که در یک عکس ساده ایکس ری دریافت می کنید بسیار کم است. البته باید در موارد خاص مثل بارداری احتیاط بیشتری کرد. پیمان گزاران در کشورمان از شرکتان پیشتاز ایکس ری صنعتی میباشد .
چطور می توان از خطرات ایکس ری جلوگیری کرد؟
- استفاده محدود : فقط در مواقع ضروری.
- پوشیدن لباس های محافظ : مثل پیش بند سربی.
- تنظیم دقیق دستگاه : برای کاهش دوز اشعه.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "ایکس ری چیست؟" هستید؟ با کلیک بر روی کسب و کار ایرانی, پزشکی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "ایکس ری چیست؟"، کلیک کنید.
