درخواست نصب قیم موقت

قیم موقت یعنی کسی که دادگاه برای اداره امور افراد محجور مثل بچه ها یا کسانی که توانایی تصمیم گیری ندارند، به طور موقت تعیین می کنه. درخواست نصب این قیم وقتی لازمه که نیاز فوری به حمایت قانونی باشه و ولی یا قیم دائم در دسترس نباشه و چاره ای جز این راه حل موقت نمونده باشه.

زندگی گاهی وقت ها ما رو با چالش هایی روبرو می کنه که حتی فکرشم نمی کنیم. یکی از این چالش ها، وقتیه که یکی از عزیزانمون، حالا به هر دلیلی، نمی تونه از خودش مراقبت کنه یا برای امور زندگیش تصمیم بگیره. اینجا دیگه پای یک مفهوم حقوقی مهم به اسم «قیم موقت» به میون میاد. این قیم مثل یک سپر حمایتی عمل می کنه تا حقوق اون فرد آسیب پذیر پامال نشه و کارهای مهمش روی زمین نمونه. هدف این مقاله همینه که به شما کمک کنه تا بفهمید قیم موقت کیه، چه زمانی لازمه، چطور باید درخواست بدید و چه مدارکی می خواد. با ما همراه باشید تا گام به گام این مسیر رو با هم طی کنیم و تمام ابهامات رو برطرف کنیم.

قیم موقت: یه آشنایی صمیمی با این نقش مهم

شاید اسم قیم موقت یه کم رسمی به نظر برسه، ولی در اصل داره یه کار خیلی انسانی و مهم رو انجام میده. بیایید ببینیم این قیم دقیقا کیه و چرا اصلا به وجود اومده.

قیم موقت کیه و چرا لازمه؟

قیم موقت به کسی میگن که دادگاه برای یک مدت محدود، مسئولیت اداره امور یک فرد محجور (یعنی کسی که از نظر قانونی توانایی اداره امور خودش رو نداره) رو بهش میده. محجور می تونه یک صغیر (بچه زیر سن قانونی)، یک مجنون (کسی که دچار اختلالات روانی شدید شده) یا یک سفیه (کسی که قدرت تشخیص درست برای امور مالی خودش رو نداره) باشه. هدف اصلی از تعیین قیم موقت، اینه که در شرایط خاص و اضطراری، امور این افراد بلاتکلیف نمونه و کسی نباشه که از وضعیتشون سوءاستفاده کنه. در واقع، قیم موقت یک نماینده قانونیه که تو یه بازه زمانی مشخص، از حقوق و منافع محجور، چه مالی و چه شخصی، مراقبت می کنه. این نهاد حقوقی، ریشه اش تو موادی مثل ماده ۱۲۱۸ و ۱۲۵۰ قانون مدنی خودمونه.

قیم موقت با قیم دائم چه فرقی داره؟

اولین چیزی که باید بدونیم اینه که قیم موقت با قیم دائم فرق داره، مثل تفاوت یه پرستار موقت با یه پرستار تمام وقت. فرق های اصلیشون ایناست:

• مدت زمان: قیم موقت همونطور که از اسمش پیداست، برای یه مدت مشخص و معمولا کوتاه تعیین میشه تا مشکل موقتی حل بشه. ولی قیم دائم، تا زمانی که حجر برطرف بشه (مثلاً صغیر به سن قانونی برسه یا مجنون بهبود پیدا کنه)، مسئولیت رو به عهده داره.
• نحوه تعیین: قیم موقت معمولاً تو شرایط فوری و با تصمیم سریع دادگاه تعیین میشه. اما تعیین قیم دائم، مراحل طولانی تر و تحقیقات بیشتری نیاز داره.
• اختیارات: اختیارات قیم موقت ممکنه تو بعضی موارد محدودتر باشه و بیشتر روی حل و فصل امور ضروری و فوری متمرکز باشه تا اینکه بخواد تصمیمات بزرگ و بلندمدت بگیره.

قیم موقت، قیم اتفاقی، امین: قصه تفاوت ها

تو دنیای حقوق، اصطلاحات گاهی اوقات ممکنه آدم رو گیج کنه. بیایید یه نگاهی به تفاوت قیم موقت با قیم اتفاقی و امین بندازیم:

• قیم اتفاقی: این یکی هم شبیه قیم موقته، ولی معمولا تو یه مورد خاص تر به کار میره. مثلاً اگه یه جرمی علیه یک صغیر اتفاق افتاده باشه و ولی یا قیم دائم نداشته باشه و منتظر تعیین قیم دائم هم نمیشه موند، دادگاه یه قیم اتفاقی تعیین می کنه تا اون پرونده خاص رو پیگیری کنه. یه جورایی، قیم اتفاقی هم یه نوع قیم موقته ولی برای یه کار خیلی مشخص و فوری.
• امین: امین معمولا برای مدیریت اموال کسی تعیین میشه که غایب یا گم شده و ولی یا قیمی نداره. وظیفه اصلی امین، حفظ و نگهداری از امواله و اونقدر اختیار نداره که بخواد تو امور شخصی فرد هم دخالت کنه. پس فرقش با قیم که هم امور مالی و هم امور شخصی رو پوشش میده، مشخصه.

چه وقت باید درخواست نصب قیم موقت بدیم؟ (شرایط و موارد ضروری)

خب، حالا که فهمیدیم قیم موقت کیه، بیایید ببینیم اصلا چه زمان هایی و با چه شرایطی باید دنبال نصب این قیم بریم. این بخش مثل یه راهنمای جامع به شما میگه که تو چه موقعیت هایی این درخواست ضروری میشه.

وقتی ولی یا قیم دائم نداریم یا نیست

شایع ترین دلیلی که نیاز به درخواست نصب قیم موقت پیدا می کنیم، وقتیه که یه محجور (صغیر، مجنون، یا سفیه) ولی قهری (پدر یا پدربزرگ پدری) یا قیم دائم نداره. ماده ۱۲۱۸ قانون مدنی دقیقاً همین رو میگه. مثلاً:

• یک بچه کوچیک که پدر و پدربزرگش رو از دست داده و وصی هم براش تعیین نشده.
• یک مجنون یا سفیه که از بچگی همین مشکل رو داشته و بزرگترهای قانونی (ولی قهری) هم نداره.
• کسی که بعد از رسیدن به سن بلوغ دچار جنون یا سفاهت شده و از قبل هم ولی قهری نداشته.

اینجا برای اینکه امورشون روی زمین نمونه، باید هرچه سریع تر یه قیم موقت تعیین بشه.

وقتی قیم دائم خودش دردسرساز میشه!

گاهی وقت ها اتفاق های ناخوشایندی میفته. مثلاً قیم دائم یک محجور، به جای مراقبت از اون، خودش دست به کارهایی میزنه که به ضرر محجور تموم میشه. ماده ۱۲۵۰ قانون مدنی میگه اگه قیم دائم به خاطر جرمی که علیه اموال محجور یا حتی خود محجور انجام داده، تحت تعقیب دادستان قرار بگیره، دادگاه با درخواست دادستان، یه قیم موقت دیگه رو برای اداره امور محجور تعیین می کنه تا تکلیف اون پرونده کیفری مشخص بشه. اینجوری از سوءاستفاده های احتمالی جلوگیری میشه.

بعد از عزل قیم دائم، تا تکلیف مشخص بشه

فرض کنید دادگاه تصمیم می گیره قیم دائم رو از سمتش عزل کنه، چون دیگه صلاحیت نداره یا وظایفش رو درست انجام نمیده. اما این حکم عزل ممکنه مورد اعتراض قرار بگیره و به تجدیدنظر بره. تو این فاصله که تکلیف نهایی روشن بشه و قیم جدید تعیین بشه، کی باید امور محجور رو اداره کنه؟ طبق ماده ۹۹ قانون امور حسبی، تو اینجور مواقع، دادگاه یک قیم موقت تعیین می کنه تا امور محجور معلق نمونه. این قیم موقت مثل یه پل عمل می کنه تا قیم دائم جدید سر کار بیاد.

محجورهای ایرانی تو خارج از کشور

فکرشو بکنید یه ایرانی محجور تو خارج از کشور زندگی می کنه و نیاز به قیم داره. چه کسی باید براش اقدام کنه؟ ماده ۱۲۲۸ قانون مدنی این موضوع رو روشن کرده. تو این موارد، کنسول ایران یا جانشینش تو اون کشور می تونه به صورت موقت برای محجور قیم تعیین کنه. البته این تصمیم باید بعداً تو ایران توسط دادگاه مدنی خاص تهران تایید بشه تا قطعی بشه. این نشون میده که حتی دور از وطن هم، قانون هوای محجورین رو داره.

موارد فوری تو پرونده های کیفری

وقتی پای یک پرونده کیفری به میون میاد، سرعت عمل خیلی مهمه. ماده ۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری میگه:

اگر بزه دیده (قربانی جرم) محجور باشه و ولی یا قیم نداشته باشه یا به اونا دسترسی نباشه، و اگه بخوایم صبر کنیم تا قیم دائم تعیین بشه، به محجور ضرر برسه، دادستان یک نفر رو به عنوان قیم موقت تعیین می کنه یا خودش پرونده رو پیگیری می کنه. این کار برای حفظ مدارک جرم و جلوگیری از فرار متهم لازمه. این شرایط وقتی هم پیش میاد که ولی یا قیم خودشون مرتکب جرم شده باشن یا بزه دیده نتونه شکایت کنه (مثلاً بیهوش باشه).

این یعنی تو موارد خیلی فوری و حساس تو پرونده های جزایی هم درخواست نصب قیم موقت یه راه چاره مهم و حیاتیه.

هر وقت دادگاه تشخیص بده فوری و لازمه!

گاهی وقت ها قانون نمی تونه همه موقعیت ها رو از قبل پیش بینی کنه. ممکنه شرایط اضطراری دیگه ای پیش بیاد که دادگاه با بررسی همه جوانب، صلاح بدونه که حتماً باید یک قیم موقت تعیین بشه. تو اینجور موارد، اصل بر مصلحت محجور و فوریت کاره. پس دادگاه دستش بازه تا تو موقعیت های غیرمنتظره هم، حمایت لازم رو از فرد محجور انجام بده.

کجا باید درخواست کنیم؟ (مرجع صالح قضایی)

خب، حالا که شرایط و دلایل رو فهمیدیم، سوال بعدی اینه که اصلاً درخواست رو باید به کدوم دادگاه ببریم؟ این مرحله هم مثل انتخاب پزشک متخصص میمونه؛ باید بریم سراغ کسی که کارش اینه.

دادگاه خانواده: همه فن حریف این کار

در بیشتر موارد و به طور کلی، مرجع اصلی و صالح برای ثبت درخواست نصب قیم موقت، دادگاه خانواده هست. این دادگاه به امور مربوط به خانواده و حسبی (مثل قیمومت و سرپرستی) رسیدگی می کنه و تخصصش هم تو همین حوزه ست. پس اولین جایی که باید برای ثبت درخواستتون مراجعه کنید، دادگاه خانواده شهر محل اقامت محجوره.

دادگاه کیفری: فقط تو موارد خاص

قبلاً هم گفتیم که گاهی وقت ها نیاز به قیم موقت تو پرونده های کیفری پیش میاد (مثلاً وقتی خود قیم دائم متهم باشه یا بزه دیده نتونه شکایت کنه). تو این موارد خاص، دادگاه کیفری هم می تونه در راستای پیگیری پرونده و حمایت از محجور، دستور تعیین قیم موقت رو صادر کنه. ولی این یه استثناست و مرجع اصلی همون دادگاه خانواده ست.

دادگاه کدوم شهر؟ اقامتگاه محجور، ملاکه!

ماده ۴۸ قانون امور حسبی یه قانون روشن برای تعیین محل دادگاه داره: «امور قیمومیت راجع به دادگاه شهرستانی است که اقامتگاه محجور در حوزه آن دادگاه است و اگر محجور در ایران اقامتگاه نداشته باشد دادگاهی که محجور در حوزه آن دادگاه سکنی دارد و برای امور قیمومیت صالح است.» یعنی اگه محجور تو تهران زندگی می کنه، باید برید دادگاه خانواده تهران. اگه اقامتگاه مشخصی نداره ولی تو مشهد ساکنه، دادگاه مشهد صالح به رسیدگیه. این قانون کمک می کنه تا سردرگمی برای انتخاب دادگاه پیش نیاد.

راهنمای گام به گام: نحوه و مراحل درخواست نصب قیم موقت (مثل یه راهنمای دوستانه)

رسیدیم به قسمت عملی کار! اگه تصمیم گرفتید که باید برای کسی درخواست نصب قیم موقت بدید، این بخش مثل یه نقشه راه به شما کمک می کنه تا قدم به قدم پیش برید و کارهاتون رو درست انجام بدید. این فرآیند ممکنه کمی پیچیده به نظر برسه، ولی با راهنمایی های درست، آسون تر از چیزیه که فکر می کنید.

گام اول: بررسی وضعیت و احراز شرایط

قبل از هر اقدامی، باید مطمئن بشید که واقعاً نیاز به قیم موقت وجود داره و شرایط قانونی برای این کار مهیاست. اینجوری هم وقت خودتون رو ذخیره می کنید و هم فرآیند رو سریع تر پیش میبرید.

• دقیقاً تشخیص بدید که چرا نیاز به قیم موقت دارید؟ آیا ولی قهری وجود نداره؟ قیم دائم دچار مشکل شده؟ یا شرایط خاص و فوری دیگه ای پیش اومده؟
• یک نفر مناسب برای قیمومت پیشنهاد بدید: این فرد باید صلاحیت اخلاقی داشته باشه، قابل اعتماد باشه و بتونه از پس مدیریت امور محجور بربیاد. دادگاه هم صلاحیت های اخلاقی و توانایی های مدیریتی این فرد رو بررسی می کنه.

گام دوم: تهیه و تنظیم دادخواست

خب، حالا که مطمئن شدید، باید درخواست رسمی خودتون رو به صورت یک «دادخواست» تنظیم کنید. این دادخواست مثل یک نامه مهمه که باید تمام جزئیات رو توش بنویسید:

• مشخصات کامل: نام، نام خانوادگی، شماره ملی و آدرس دقیق محجور و خود شما (به عنوان درخواست کننده) و قیم پیشنهادی رو کامل بنویسید.
• دلایل مستدل و دقیق: کاملاً واضح و با جزئیات توضیح بدید که چرا درخواست نصب قیم موقت دارید. هر چی دلایل شما محکم تر و واضح تر باشه، دادگاه سریع تر به درخواستتون رسیدگی می کنه.
• معرفی قیم پیشنهادی: تو دادخواست باید اسم و مشخصات قیم پیشنهادی و دلایلی که فکر می کنید ایشون برای این کار مناسبه رو ذکر کنید.
• ذکر مواد قانونی: اگه می تونید، به مواد قانونی مربوطه (مثلاً ماده ۱۲۱۸ یا ۱۲۵۰ قانون مدنی) هم اشاره کنید. این کار به دادگاه نشون میده که شما با آگاهی کامل درخواست دادید.

گام سوم: جمع آوری مدارک و مستندات لازم (چک لیست کامل)

بعد از تنظیم دادخواست، نوبت به جمع آوری مدارکه. این مدارک مثل سند و مدرک حرف های شما رو تو دادگاه ثابت می کنه:

1. شناسنامه و کارت ملی: هم محجور، هم خود شما (متقاضی) و هم قیم پیشنهادی.
2. گواهی فوت ولی قهری: اگه پدر یا پدربزرگ پدری محجور فوت کرده، گواهی فوتشون لازمه.
3. گواهی پزشکی قانونی: برای محجورین مجنون یا سفیه، یه گواهی معتبر از پزشکی قانونی که جنون یا سفاهت رو تایید کنه، خیلی مهمه. حواستون باشه تاریخ این گواهی جدید باشه.
4. مدارک اموال و دارایی ها: اگه محجور اموال و دارایی داره و قرار بر مدیریت مالیه، مدارک مربوط به اون ها (مثل سند ملک، مدارک حساب بانکی) رو هم آماده کنید.
5. اسناد مربوط به تعقیب کیفری قیم دائم یا عزلش: اگه دلیل درخواست شما این مورد باشه، کپی مدارک مربوط به پرونده کیفری یا حکم عزل قیم دائم رو باید ضمیمه کنید.
6. سایر مدارک پشتیبان: مثلاً گواهی از محل سکونت محجور، استشهادیه محلی که وضعیت محجور رو تایید می کنه، یا هر مدرک دیگه ای که به محکم شدن پرونده کمک می کنه.

گام چهارم: ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

دیگه مثل قدیم لازم نیست برای ثبت دادخواست حتماً برید دادگاه. امروز می تونید با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست و مدارکتون رو ثبت کنید. کارشناس های اونجا راهنماییتون می کنن تا فرم ها رو پر کنید و مدارک رو اسکن و پیوست کنید. این کار هم سریع تره و هم از شلوغی دادگاه کم می کنه.

گام پنجم: فرآیند رسیدگی در دادگاه

بعد از ثبت دادخواست، نوبت دادگاهه که به پرونده رسیدگی کنه. این مرحله شامل چندتا بخش میشه:

• تحقیقات لازم: دادگاه ممکنه برای بررسی دقیق تر وضعیت محجور، خودش تحقیقاتی رو انجام بده.
• جلب نظر کارشناس: تو مواردی مثل جنون یا سفاهت، دادگاه معمولاً از نظر متخصص هایی مثل روانپزشک یا کارشناس رسمی دادگستری کمک می گیره.
• جلب نظر دادستان: همونطور که قبلاً هم گفتیم، دادستان نقش مهمی تو امور قیمومت داره و دادگاه ممکنه نظر ایشون رو هم جویا بشه.
• بررسی صلاحیت قیم پیشنهادی: دادگاه حتماً صلاحیت های اخلاقی و عملی قیم پیشنهادی شما رو بررسی می کنه تا مطمئن بشه که ایشون واقعاً برای این مسئولیت مناسبه.

گام ششم: صدور حکم و اخذ قیم نامه موقت

اگه دادگاه بعد از بررسی های لازم، تشخیص بده که شرایط برای نصب قیم موقت وجود داره و فرد پیشنهادی شما هم صلاحیت های لازم رو داره، حکم نصب قیم موقت رو صادر می کنه. بعد از صدور حکم، می تونید «قیم نامه موقت» رو دریافت کنید. این قیم نامه یک سند رسمیه که نشون میده شما به طور قانونی قیم موقت اون فرد هستید و می تونید امورش رو اداره کنید.

وظایف، اختیارات و محدودیت های قیم موقت: چه کارهایی میتونه بکنه و چه کارهایی نه؟

حالا که قیم موقت تعیین شد، این سوال پیش میاد که وظایفش چیه؟ چه اختیاراتی داره و تو چه مواردی باید محتاط باشه؟ قیم موقت هم مثل هر مسئولیت حقوقی دیگه ای، چارچوب های مشخصی داره که باید تو همون چارچوب عمل کنه.

مهم ترین کارهایی که قیم موقت باید انجام بده

وظایف قیم موقت خیلی شبیه وظایف قیم دائم هست و در اصل برای حمایت همه جانبه از محجور تعیین شده. بر اساس ماده ۱۲۳۵ قانون مدنی، این وظایف شامل:

• حفاظت و مواظبت از شخص محجور: این یعنی مراقبت از سلامت جسمی و روحی محجور، فراهم کردن نیازهای روزمره، و اطمینان از اینکه شرایط زندگی مناسبی داره.
• مدیریت امور مالی و حقوقی محجور: قیم باید مثل یک امانت دار خوب، از اموال محجور مراقبت کنه، درآمدها و هزینه ها رو مدیریت کنه و تو دعواهای حقوقی و اداری، نماینده قانونی محجور باشه.
• تهیه صورت جامع اموال محجور و ارائه به دادستان: این یک وظیفه خیلی مهمه! طبق ماده ۱۲۳۶ قانون مدنی، قیم موقت باید خیلی سریع یک لیست کامل از تمام اموال و دارایی های محجور تهیه کنه و به دادستان ارائه بده. این کار برای شفافیت و جلوگیری از سوءاستفاده های احتمالی لازمه.

اختیارات قیم موقت: کجاها دستش بازه؟

قیم موقت برای انجام وظایفش، یه سری اختیارات هم داره که کارها رو براش راحت تر می کنه:

• نمایندگی قانونی تو دعاوی و امور اداری: قیم می تونه به جای محجور تو دادگاه ها حاضر بشه، قرارداد ببنده، امضا کنه یا کارهای اداریش رو انجام بده (البته با رعایت محدودیت ها).
• تصمیم گیری تو امور روزمره محجور: برای زندگی عادی و روزمره محجور (مثلاً رفتن به دکتر، خرید مایحتاج)، قیم موقت می تونه تصمیم بگیره.

محدودیت ها و موارد نیاز به اجازه دادستان: خط قرمزها کجاست؟

مهم ترین نکته اینه که قیم موقت اختیارات مطلق نداره و یه جاهایی باید خیلی حواسش جمع باشه. این محدودیت ها برای محافظت بیشتر از محجور وضع شده اند:

• عدم امکان معامله قیم با محجور: قیم به هیچ وجه نمی تونه اموال خودش رو به محجور بفروشه یا از محجور بخره. این کار برای جلوگیری از تضاد منافع و سوءاستفاده مطلقا ممنوعه.
• نیاز به اجازه دادستان: برای کارهای بزرگ و مهم، قیم موقت باید حتماً از دادستان و گاهی هم از دادگاه اجازه بگیره. مثلاً برای فروش یا رهن گذاشتن اموال غیرمنقول محجور (مثل خونه یا زمین)، برای صلح و سازش تو دعواها یا برای سرمایه گذاری های بزرگ. این اجازه گرفتن، حکم یک تاییدیه مضاعف رو داره.

نظارت مستمر دادستان و دادگاه بر عملکرد قیم موقت

نکته قوت سیستم قیمومت اینه که دادستان و دادگاه همیشه مثل یک چشم بینا، حواسشون به عملکرد قیم موقت هست. قیم موقت باید گزارش های منظمی از کارهایی که انجام میده و وضعیت اموال محجور به دادستان ارائه بده. این نظارت کمک می کنه که قیم از مسیرش خارج نشه و همیشه منافع محجور رو در اولویت قرار بده.

تا کی قیم موقت هستیم؟ (مدت و پایان قیمومت موقت)

همونطور که گفتیم، قیمومت موقت یه راه حل موقته. پس یه جایی باید این مسئولیت به پایان برسه. بیایید ببینیم چه زمانی این ماموریت تموم میشه.

وقتی مشکل اصلی حل میشه

مهمترین زمان برای پایان قیمومت موقت، وقتیه که اون دلیلی که باعث شده بود درخواست نصب قیم موقت بدیم، برطرف بشه. مثلاً اگه قیم موقت به خاطر تعقیب کیفری قیم دائم تعیین شده بود، وقتی تکلیف پرونده کیفری مشخص بشه و قیم دائم تبرئه بشه یا قیم جدیدی تعیین بشه، وظیفه قیم موقت به پایان میرسه.

تعیین قیم دائم

گاهی وقت ها، قیم موقت برای پر کردن یه خلاء موقتی تعیین میشه تا مراحل تعیین قیم دائم به پایان برسه. به محض اینکه دادگاه، قیم دائم رو به طور رسمی تعیین کنه و قیم نامه دائم صادر بشه، وظیفه قیم موقت تموم میشه و قیم دائم مسئولیت رو به عهده میگیره.

رفع حجر محجور

این بهترین حالت برای پایان قیمومته. اگه محجور (مثلاً یک مجنون) بهبودی کامل پیدا کنه و طبق نظر کارشناس (مثلاً پزشکی قانونی) تشخیص داده بشه که دیگه محجور نیست و می تونه امور خودش رو اداره کنه، حجرش رفع میشه و قیمومت (چه موقت و چه دائم) به پایان میرسه.

تصمیم دادگاه مبنی بر خاتمه قیمومت موقت

در هر مرحله ای، دادگاه می تونه با بررسی اوضاع و احوال، تشخیص بده که ادامه قیمومت موقت دیگه ضرورتی نداره و خودش به این مسئولیت پایان بده. این تصمیم همواره بر اساس مصلحت و منافع محجور خواهد بود.

نکات مهم و عملی برای متقاضیان درخواست نصب قیم موقت

اگه قصد دارید برای کسی درخواست قیم موقت بدید، علاوه بر دونستن قوانین، یه سری نکات عملی هم هست که دونستنشون حسابی به کارتون میاد و کارتون رو جلو میندازه. این نکات مثل فوت کوزه گریه!

سرعت عمل رو فراموش نکنید!

همونطور که از اسمش پیداست، موقت یعنی برای مواقع فوری. پس اگه شرایطی پیش اومده که به قیم موقت نیاز دارید، تعجیل و سرعت عمل رو دست کم نگیرید. هرچی زودتر درخواست بدید، زودتر هم به نتیجه می رسید و از آسیب های احتمالی بیشتر به محجور جلوگیری میشه.

نقش حیاتی دادستان در کل فرآیند قیمومیت

تو طول این مقاله بارها به نقش دادستان اشاره کردیم. یادتون باشه دادستان تو همه مراحل قیمومت، از تعیین تا نظارت، حضور و نقش پررنگی داره. اگه سوالی داشتید یا خواستید وضعیت پرونده رو پیگیری کنید، دادستانی یکی از مراجع مهم برای شماست.

امکان اعتراض به حکم دادگاه و فرآیند آن

ممکنه شما یا سایر ذینفعان، از حکم دادگاه مبنی بر نصب قیم موقت (یا هر تصمیم دیگه ای تو این زمینه) راضی نباشید. این حق رو دارید که به حکم دادگاه اعتراض کنید و درخواست تجدیدنظر بدید. معمولاً مهلت اعتراض ۲۰ روزه از تاریخ ابلاغ حکمه. برای این کار هم باید طبق مراحل قانونی و از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنید.

ضرورت و مزایای مشاوره با وکیل متخصص در امور حسبی و قیمومیت

مسائل حقوقی، مخصوصاً اون هایی که مربوط به خانواده و افراد آسیب پذیره، پیچیدگی های خاص خودشون رو دارن. مشورت با یک وکیل متخصص تو امور حسبی و قیمومت، می تونه مثل یک چراغ راهنما عمل کنه. وکیل می تونه:

• به شما کمک کنه تا شرایط رو درست تشخیص بدید.
• دادخواست رو به بهترین شکل ممکن تنظیم کنه.
• مدارک لازم رو بهتون بگه و تو جمع آوریشون راهنماییتون کنه.
• تو مراحل دادگاه، از شما و منافع محجور دفاع کنه.
• و در کل، فرآیند رو براتون آسون تر و سریع تر کنه.

پس اگه می تونید، حتماً از کمک یک وکیل با تجربه استفاده کنید.

عواقب سوءاستفاده از اختیارات قیمومیت

مسئولیت قیمومت، یک امانت بزرگه. اگه خدای نکرده قیمی از اختیاراتش سوءاستفاده کنه و به ضرر محجور عمل کنه، عواقب حقوقی و کیفری جدی در انتظارش خواهد بود. قانون برای چنین مواردی، مجازات هایی رو در نظر گرفته. پس همیشه باید با نهایت صداقت و دلسوزی، به فکر منافع محجور بود.

نمونه دادخواست تعیین قیم موقت (یه کمک عملی برای شروع)

برای اینکه کارتون راحت تر بشه، اینجا یک نمونه دادخواست کلی برای درخواست نصب قیم موقت آوردیم. البته این فقط یک نمونه ست و باید اون رو با توجه به شرایط خاص خودتون تکمیل کنید و ممکنه نیاز به ویرایش و جزئیات بیشتر داشته باشه.

به نام خدا

ریاست محترم دادگاه خانواده [نام شهرستان]

موضوع: درخواست نصب قیم موقت

عنوان	مشخصات
مشخصات خواهان (درخواست کننده)	نام: [نام] نام خانوادگی: [نام خانوادگی] نام پدر: [نام پدر] شماره ملی: [شماره ملی] نشانی: [آدرس کامل پستی] شماره تماس: [شماره تلفن]
مشخصات محجور (فرد نیازمند قیم)	نام: [نام] نام خانوادگی: [نام خانوادگی] نام پدر: [نام پدر] شماره ملی: [شماره ملی] تاریخ تولد: [تاریخ تولد] نشانی: [آدرس کامل پستی محجور، در صورت اقامت در مرکز درمانی یا آسایشگاه، نشانی آن محل]
مشخصات قیم پیشنهادی	نام: [نام] نام خانوادگی: [نام خانوادگی] نام پدر: [نام پدر] شماره ملی: [شماره ملی] نشانی: [آدرس کامل پستی] رابطه با محجور: [مثلاً عمو، خاله، برادر، دوست خانوادگی] شماره تماس: [شماره تلفن]

دلایل و منضمات دادخواست:

1. کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی محجور
2. کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی خواهان (درخواست کننده)
3. کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی قیم پیشنهادی
4. گواهی پزشکی قانونی دال بر [نوع حجر، مثلاً جنون، سفاهت، ناتوانی ذهنی شدید و دائم] صادره به تاریخ [تاریخ صدور گواهی]
5. [در صورت لزوم] کپی برابر اصل گواهی فوت ولی قهری (پدر یا جد پدری) محجور
6. [در صورت لزوم] کپی برابر اصل اسناد مربوط به اموال و دارایی های محجور (مثل سند ملک، مدارک بانکی و…)
7. [در صورت لزوم] کپی برابر اصل مدارک مربوط به تعقیب کیفری قیم دائم یا حکم عزل ایشان (کلاسه پرونده: [شماره کلاسه پرونده])
8. [در صورت لزوم] استشهادیه محلی مبنی بر [توضیح وضعیت محجور و نیاز به قیم]
9. [سایر مدارک مرتبط و مورد نیاز]

شرح دادخواست:

با سلام و احترام،

بدین وسیله به استحضار عالی می رساند، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی محجور] فرزند [نام پدر محجور] متولد [تاریخ تولد محجور] به شماره ملی [شماره ملی محجور]، از تاریخ [تاریخ شروع حجر یا تاریخ تشخیص بیماری/ناتوانی] به دلیل [توضیح کامل و دقیق علت نیاز به قیم موقت، مثلاً بیماری صعب العلاج، حادثه، جنون یا سفاهت غیرمتصل به صغر که ولی قهری ندارد، یا تعقیب کیفری قیم دائم] قادر به اداره امور مالی و شخصی خود نمی باشد. مدارک پزشکی پیوست، گواه بر این موضوع است.

با توجه به اینکه [دلیل عدم وجود یا عدم صلاحیت ولی قهری یا قیم دائم، مثلاً: ولی قهری ایشان فوت نموده و قیم دائم نیز تاکنون تعیین نگردیده است / قیم دائم ایشان در پرونده کلاسه [شماره پرونده] به اتهام [نوع جرم، مثلاً خیانت در امانت] مورد تعقیب کیفری قرار گرفته و تا تعیین تکلیف نهایی، امور محجور معلق مانده است]، و برای حفظ و صیانت از حقوق و منافع مالی و شخصی ایشان، نصب قیم موقت ضروری به نظر می رسد.

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان] با [رابطه با محجور، مثلاً عمو، خاله، برادر] و با توجه به صلاحیت های لازم، فردی به نام آقای/خانم [نام و نام خانوادگی قیم پیشنهادی] فرزند [نام پدر قیم پیشنهادی] به شماره ملی [شماره ملی قیم پیشنهادی] و نشانی [نشانی کامل قیم پیشنهادی] را به عنوان قیم موقت ایشان پیشنهاد می نمایم. ایشان دارای شرایط اخلاقی و توانایی لازم برای اداره امور [نام محجور] می باشند و آمادگی قبول این مسئولیت را دارند.

با عنایت به مراتب فوق و مستند به مواد [ذکر مواد قانونی مربوطه مانند ماده ۱۲۱۸ و ۱۲۵۰ قانون مدنی و ماده ۹۹ قانون امور حسبی]، تقاضای صدور حکم شایسته مبنی بر نصب قیم موقت برای [نام و نام خانوادگی محجور] مورد استدعا است.

با تشکر و احترام فراوان

[نام و نام خانوادگی خواهان]

[امضا]

[تاریخ]

نتیجه گیری

دیدید که نهاد قیم موقت چقدر می تونه تو لحظات حساس و چالش برانگیز زندگی، مثل یه ناجی عمل کنه و از حقوق افراد آسیب پذیر جامعه محافظت کنه؟ از بچه های کوچیک و بی سرپرست گرفته تا کسانی که به دلیل بیماری یا حوادث ناگوار، توانایی اداره امور خودشون رو ندارن، همه ممکنه روزی به این حمایت قانونی نیاز پیدا کنن.

دونستن اینکه قیم موقت کیه، چه وقت باید برای نصبش اقدام کرد، چه مراحلی داره و چه مدارکی لازمه، به شما این قدرت رو میده که تو مواقع لزوم، بهترین تصمیم رو بگیرید و مسئولانه عمل کنید. یادتون باشه، این یه تکلیف قانونی و انسانیه که هوای اونایی که نیاز به کمک دارن رو داشته باشیم. پس اگه شما هم تو موقعیتی قرار گرفتید که فکر می کنید نیاز به درخواست نصب قیم موقت هست، با آگاهی کامل و در صورت نیاز با مشورت یک وکیل متخصص، این مسیر رو طی کنید. حمایت از حقوق محجورین، وظیفه ایه که بر دوش همه ماست.