قیمت بیت کوین سال ۲۰۱۰

قیمت بیت کوین سال ۲۰۱۰، از یک عدد ناچیز و نزدیک به صفر شروع شد و بعد از اولین مبادلات رسمی و ظهور صرافی ها، با اولین تراکنش واقعی (همون خرید پیتزا با بیت کوین) و توجه رسانه ای، به چند سنت رسید. این سال برای بیت کوین مثل قدم های اول یک نوزاد بود؛ قدم هایی کوچک اما پر از امید که مسیر رشد باورنکردنی یک پدیده انقلابی رو مشخص کرد و ارزشش رو از هیچ به جایی رسوند که امروز سر به فلک کشیده.

وقتی حرف از بیت کوین میشه، خیلی ها یاد قیمت های نجومی امروزیش میفتن، اما یه زمانی بیت کوین قیمتی نداشت، یا بهتره بگم قیمتش اون قدر پایین بود که کسی جدی نمی گرفتش. سال ۲۰۱۰، سالی بود که بیت کوین از دنیای کدها و انجمن های تخصصی، یواش یواش وارد دنیای واقعی شد و اولین قیمت های قابل معامله خودش رو تجربه کرد. شاید باورتون نشه، اما تو اون سال، با چند هزار تومن می شد کلی بیت کوین خرید! حالا تصور کنین، اگه اون موقع کسی این ریسک رو می کرد و یه گوشه از سرمایه اش رو به این پروژه ناشناخته اختصاص می داد، امروز چه ثروتی داشت. تو این مقاله می خوایم بریم به سال ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ شمسی خودمون، یعنی سال ۲۰۱۰ میلادی، تا ببینیم بیت کوین چقدر می ارزید، چه اتفاقاتی باعث شد قیمتش تکون بخوره، و اگه اون موقع شانس یا foresight داشتیم و سرمایه گذاری می کردیم، الان چه میلیاردرهایی بودیم! پس آماده باشین که بریم سراغ یه سفر تاریخی به دنیای بیت کوین.

۱. قبل از هیاهو: بیت کوین در سکوت کامل (پیش از ۲۰۱۰)

قبل از اینکه بخوایم سراغ قیمت بیت کوین سال ۲۰۱۰ بریم، باید یه نگاهی بندازیم به روزهای اول تولدش. سال های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ برای بیت کوین مثل دوران جنینی بود، جایی که خالق ناشناسش، ساتوشی ناکاموتو، داشت پایه های این سیستم مالی جدید رو می چید.

۱.۱. ساتوشی و تولد یک ایده

بیت کوین، این پادشاه دنیای ارزهای دیجیتال، یهو از دلِ ناکجاآباد سبز نشد. در واقع ایده اصلیش تو سال ۲۰۰۸ و تو بحبوحه بحران مالی جهانی، توسط یه اسم مستعار به اسم ساتوشی ناکاموتو معرفی شد. ساتوشی تو یه وایت پیپر (همون مقاله فنی خودمون) نوشت که چطور می تونیم یه پول دیجیتال بسازیم که هیچ دولت یا بانکی روش کنترل نداشته باشه.

بعد از این، تو سال ۲۰۰۹، ساتوشی دست به کار شد و اولین بلوک از شبکه بیت کوین رو، که بهش می گن جنسیس بلاک (Genesis Block)، استخراج کرد. این بلوک یه پیام مخفی هم داشت که به تیتر یکی از روزنامه ها اشاره می کرد و نشون می داد ساتوشی از وضعیت اقتصادی اون زمان دنیا دلِ خوشی نداره. از اون به بعد، بیت کوین شروع به کار کرد، ولی فقط یه سری از متخصص های کامپیوتر و برنامه نویس ها می شناختنش و باهاش سر و کله می زدن.

۱.۲. قیمت صفر یعنی چی؟

خب، تو سال ۲۰۰۹ و حتی اوایل ۲۰۱۰، بیت کوین عملاً قیمتی نداشت. یعنی چی؟ یعنی کسی نبود که با دلار یا یورو یا حتی ریال خودمون، بیت کوین بخره یا بفروشه. بیشتر شبیه یه بازی یا یه پروژه تحقیقاتی بود. مردم بیت کوین رو از طریق استخراج (ماینینگ) به دست می آوردن یا به همدیگه می دادن تا ببینن اصلاً چطور کار می کنه.

مثلاً تصور کن یه چیزی رو خودت تو خونه تولید کردی، مثلاً یه برنامه کامپیوتری جالب. اولش فقط به دوستات می دیش که امتحان کنن. اونا هم پولی بابتش نمیدن، فقط استفاده می کنن و نظر میدن. بیت کوین هم همون قدر ارزش داشت؛ ارزش فنی و مفهومی داشت، ولی ارزش پولی نه. تا اینکه سال ۲۰۱۰ از راه رسید و همه چیز کم کم تغییر کرد.

۲. سال ۲۰۱۰: از هیچ تا اولین جرقه ها در بازار بیت کوین

سال ۲۰۱۰ رو می تونیم نقطه عطف بیت کوین بدونیم. سالی که بیت کوین از یه پروژه آزمایشی تبدیل شد به چیزی که می شد باهاش معامله کرد و یه ارزش واقعی، هر چند ناچیز، پیدا کرد.

۲.۱. بالاخره یه صرافی پیدا شد! (BitcoinMarket.com – ۱۷ می ۲۰۱۰)

تا قبل از سال ۲۰۱۰، اگه دلت بیت کوین می خواست، باید خودت ماین می کردی یا از یکی از اون خوره های تکنولوژی که تو انجمن ها فعالیت می کردن، به قیمت هیچی یا یه چیز بی ارزش دیگه می گرفتی. اما ۱۷ می ۲۰۱۰، یه اتفاق مهم افتاد: اولین صرافی بیت کوین با اسم BitcoinMarket.com راه افتاد. این صرافی، بیت کوین رو برای اولین بار به دلار آمریکا قیمت گذاری کرد. حدس می زنین چقدر؟ فقط ۰.۰۰۳ دلار برای هر بیت کوین! یعنی با پول یه آدامس اون زمان، می تونستی کلی بیت کوین بخری. این اولین قدم بزرگ برای بیت کوین بود که از یه مفهوم انتزاعی، به یه دارایی قابل معامله تبدیل بشه.

۲.۲. اون پیتزای معروف (۲۲ می ۲۰۱۰): داستان اولین معامله واقعی

شاید یکی از معروف ترین و دل سوزترین داستان های تاریخ بیت کوین، داستان «پیتزای بیت کوین» باشه. روز ۲۲ می ۲۰۱۰، یه برنامه نویس آمریکایی به اسم «لازلو هانیچ»، یه پیشنهاد تو انجمن Bitcointalk داد. گفت حاضره ۱۰,۰۰۰ بیت کوین بده به کسی که براش دو تا پیتزا بخره. اون موقع، ۱۰,۰۰۰ بیت کوین فقط حدود ۴۱ دلار ارزش داشت (یعنی هر بیت کوین ۰.۰۰۴ دلار). یه دانشجوی بریتانیایی این پیشنهاد رو قبول کرد و این شد اولین تراکنش واقعی و ملموس بیت کوین تو دنیا!

لازلو بعدها گفت که از این کار پشیمون نیست، چون کمک کرد بیت کوین به عنوان یه پول واقعی شناخته بشه. اما اگه اون ۱۰,۰۰۰ بیت کوین رو نگه می داشت، امروز ارزشش سر به فلک می کشید و می شد باهاش کلی پیتزا، خونه، ماشین و هر چیزی که فکرش رو بکنید خرید. این رویداد، اهمیت بیت کوین رو نشون داد و باعث شد خیلی ها بهش توجه کنن. الان هم هر سال ۲۲ می رو به اسم «روز پیتزای بیت کوین» جشن می گیرن.

«می دانستم خریدن بیت کوین فکر بدی است؛ اما اصلاً فکر نمی کردم تا این حد بد باشد!» این جمله شاید حرف دل خیلی ها باشه که سال ۲۰۱۰ با شک و تردید به بیت کوین نگاه می کردن، در حالی که یه عده دیگه داشتن باهاش پیتزا می خریدن!

۲.۳. بیت کوین تو چشم اومد: جهش های اولیه قیمت (ژوئیه-اکتبر ۲۰۱۰)

بعد از ماجرای پیتزا، بیت کوین یواش یواش داشت شناخته می شد. اما یه اتفاق دیگه تو ۱۱ ژوئیه ۲۰۱۰ افتاد که حسابی سر و صدا کرد. وب سایت خبری و تکنولوژی محبوب Slashdot.org خبری منتشر کرد درباره نسخه 0.3 بیت کوین. این خبر مثل یه جرقه بود برای جامعه تکنولوژی دوست. فقط تو پنج روز بعد از این خبر، قیمت هر بیت کوین ۱۰ برابر شد! یعنی از ۰.۰۰۸ دلار رسید به ۰.۰۸ دلار. تازه اولاش بود، اما نشونه های یه رشد بزرگ دیده می شد. تا اکتبر همون سال، قیمت بیت کوین از ۰.۱۰ دلار هم گذشت و دیگه داشت یه مقدار معنی دار می شد.

۲.۴. MtGox: شروع کار غول آینده صرافی ها (۱۸ ژوئیه ۲۰۱۰)

چند روز بعد از خبر Slashdot، یه اتفاق مهم دیگه تو دنیای صرافی ها افتاد. «جد مک کالب»، برنامه نویسی که قبلاً تو زمینه شبکه های همتا به همتا (مثل eDonkey) معروف شده بود، صرافی MtGox رو راه انداخت. این صرافی قرار بود جایی باشه برای خرید و فروش تمام وقت بیت کوین. شاید اون موقع کسی فکرش رو نمی کرد، اما MtGox تو چند سال آینده تبدیل شد به بزرگترین صرافی بیت کوین دنیا و نقش خیلی مهمی تو تاریخ این ارز دیجیتال بازی کرد (البته با یه پایان نه چندان خوب، که در سال های بعد اتفاق افتاد).

۲.۵. چالش های فنی: اولین هاردفورک و رفع اشکال بزرگ (۱۵ اوت ۲۰۱۰)

همه چیز تو سال ۲۰۱۰ گل و بلبل نبود و بیت کوین هم با چالش های فنی خودش روبرو شد. تو ۱۵ اوت ۲۰۱۰، یه نفر یه باگ تو سیستم پیدا کرد و تونست ۱۸۴ میلیارد بیت کوین جعلی بسازه! این عدد ۹ هزار برابر کل بیت کوین هایی بود که قرار بود اصلاً وجود داشته باشن (یادتون باشه کل بیت کوین ۲۱ میلیون واحده).

توسعه دهنده های بیت کوین و اعضای انجمن خیلی سریع دست به کار شدن و ظرف چند ساعت این باگ رو شناسایی و رفع کردن. چطوری؟ با یه «هاردفورک». یعنی یه نسخه جدید از بیت کوین منتشر کردن و همه رفتن سراغ نسخه جدید. زنجیره جعلی هم شکست خورد و شبکه به حالت عادی برگشت. این اتفاق نشون داد که جامعه بیت کوین چقدر قوی و متعهد به حفظ امنیت و پایداری شبکه است.

۳. جدول جامع قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۰ (دلار و تومان)

حالا که با مهم ترین اتفاقات سال ۲۰۱۰ آشنا شدیم، بیاید یه نگاه دقیق تر به قیمت بیت کوین تو این سال بندازیم. برای اینکه قضیه برامون ملموس تر باشه، قیمت دلاری رو با توجه به نرخ دلار اون زمان تو ایران، به تومان هم تبدیل می کنیم. یادتون باشه تو سال ۱۳۸۹ شمسی، نرخ دلار تقریباً بین ۹۰۰ تا ۱۱۰۰ تومان بود. ما برای سادگی محاسبات، میانگین ۱۰۰۰ تومان رو در نظر می گیریم.

جدول قیمت ماهانه بیت کوین در سال ۲۰۱۰

| ماه | میانگین قیمت (دلار) | نرخ تقریبی دلار (تومان) | قیمت تقریبی (تومان) |
| :——- | :———– | :————– | :—————– |
| ژانویه (دی ۱۳۸۸) | ۰.۰۰ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۰ تومان |
| فوریه (بهمن ۱۳۸۸) | ۰.۰۰ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۰ تومان |
| مارس (اسفند ۱۳۸۸) | ۰.۰۰ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۰ تومان |
| آوریل (فروردین ۱۳۸۹) | ۰.۰۰ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۰ تومان |
| می (اردیبهشت ۱۳۸۹) | ۰.۰۰۳ – ۰.۰۰۴ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۳ – ۴ تومان |
| ژوئن (خرداد ۱۳۸۹) | ۰.۰۰۵ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۵ تومان |
| ژوئیه (تیر ۱۳۸۹) | ۰.۰۰۸ – ۰.۰۵ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۸ – ۵۰ تومان |
| اوت (مرداد ۱۳۸۹) | ۰.۰۶ – ۰.۰۷ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۶۰ – ۷۰ تومان |
| سپتامبر (شهریور ۱۳۸۹) | ۰.۰۷ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۷۰ تومان |
| اکتبر (مهر ۱۳۸۹) | ۰.۰۹ – ۰.۱ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۹۰ – ۱۰۰ تومان |
| نوامبر (آبان ۱۳۸۹) | ۰.۲ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۲۰۰ تومان |
| دسامبر (آذر ۱۳۸۹) | ۰.۳ دلار | ۱۰۰۰ تومان | ۳۰۰ تومان |

همونطور که تو جدول می بینید، تا قبل از می ۲۰۱۰، بیت کوین قیمتی به معنی واقعی کلمه نداشته. اما از اردیبهشت ۱۳۸۹ که اولین صرافی ها راه افتادن، قیمت های اولیه از چند هزارم دلار شروع شدن و تا پایان سال، به چند ده سنت رسیدن. این اعداد الان خنده دار به نظر میرسن، اما همینا پایه های رشد بی سابقه بیت کوین رو گذاشتن.

۳.۱. بالاترین و پایین ترین قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۰

تو سال ۲۰۱۰، پایین ترین قیمت ثبت شده برای بیت کوین، همون عدد نمادین ۰.۰۰۳ دلار بود که تو ماه می، با راه اندازی BitcoinMarket.com اتفاق افتاد. این قیمت رو می تونیم نقطه شروع رسمی بیت کوین تو بازار بدونیم.

از اون طرف، بالاترین قیمت بیت کوین تو سال ۲۰۱۰، طبق داده های تاریخی و اون چیزی که رقبا هم بهش اشاره کردن، نزدیک به ۰.۵ دلار (حدود ۵۰۰ تومان) بوده. این جهش از هیچ به نیم دلار، نشونه پتانسیل عجیب و غریب این ارز دیجیتال بود که داشت خودش رو نشون می داد. این بازه قیمتی، سال ۲۰۱۰ رو به سالی مهم و پر از اتفاق تو تاریخ بیت کوین تبدیل می کنه.

۴. اگر اون موقع بیت کوین می خریدی چی می شد؟ نگاهی به پتانسیل سود برای ایرانیان

خب، حالا می رسیم به قسمت جذاب قضیه، همون جایی که آه از نهاد خیلی ها بلند می شه! «اگه من اون موقع می دونستم و بیت کوین می خریدم، چی می شد؟» این سوال رو بارها و بارها شنیدیم و واقعیتش اینه که جوابش واقعاً شگفت انگیزه. بیاید یه سفر خیالی به سال ۱۳۸۹ (۲۰۱۰ میلادی) داشته باشیم و ببینیم با پول اون زمان، چقدر بیت کوین می شد خرید و امروز چقدر می ارزید.

۴.۱. سناریوهای شیرین سرمایه گذاری

تصور کنین سال ۱۳۸۹ بود و شما می خواستین یه سرمایه گذاری کوچیک بکنین. نرخ دلار هم همون ۱۰۰۰ تومن بود که گفتیم. قیمت هر بیت کوین رو هم تو یه بازه متوسط، مثلاً ۰.۱ دلار (۱۰۰ تومن) در نظر می گیریم، چون تا اواخر سال ۲۰۱۰ قیمت به همین حدود رسید و تا اون موقع فرصت خرید بود.

• با ۱۰۰ هزار تومن: اگه اون موقع ۱۰۰ هزار تومن پول داشتی، می تونستی ۱۰۰۰ تا بیت کوین (۱۰۰,۰۰۰ تقسیم بر ۱۰۰ تومن) بخری!
• با ۱ میلیون تومن: اگه یه مقدار دست و بالت بازتر بود و ۱ میلیون تومن سرمایه گذاری می کردی، صاحب ۱۰,۰۰۰ بیت کوین می شدی! (همون مقداری که لازلو باهاش پیتزا خرید!)
• به جای یه پراید مدل ۸۹: قیمت یه پراید مدل ۸۹ حدود ۸.۵ میلیون تومن بود. اگه به جای پراید، بیت کوین می خریدی، می تونستی ۸۵,۰۰۰ بیت کوین داشته باشی (۸,۵۰۰,۰۰۰ تقسیم بر ۱۰۰ تومن). باورنکردنیه، نه؟

حالا مقایسه کنین با دارایی های سنتی. اگه اون موقع ۱ میلیون تومن سکه طلا می خریدی یا تو بانک می گذاشتی، امروز ارزشش چقدر بود؟ شاید چند برابر می شد، اما هیچ کدوم به گرد پای بیت کوین نمی رسیدن.

۴.۲. ارزش امروزی اون سرمایه گذاری ها

حالا برگردیم به زمان حال. فرض کنیم قیمت هر بیت کوین امروز ۶۵,۰۰۰ دلار (حدود ۳,۹۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومن با دلار ۶۰,۰۰۰ تومنی) هست. ببینیم اون سرمایه گذاری های خیالی چقدر می ارزیدن:

• ۱۰۰۰ بیت کوین (با ۱۰۰ هزار تومن): این ۱۰۰۰ بیت کوین امروز ۶۵,۰۰۰,۰۰۰ دلار ارزش داره که می شه حدود ۳,۹۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومن (سه هزار و نهصد میلیارد تومن)!
• ۱۰,۰۰۰ بیت کوین (با ۱ میلیون تومن): این تعداد بیت کوین امروز ۶۵۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار ارزش داره که می شه حدود ۳۹,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومن (سی و نه هزار میلیارد تومن)!
• ۸۵,۰۰۰ بیت کوین (به جای یه پراید): این مقدار بیت کوین امروز ۵,۵۲۵,۰۰۰,۰۰۰ دلار ارزش داره که می شه حدود ۳۳۱,۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومن (سیصد و سی و یک هزار و پانصد میلیارد تومن)!

یه پراید مدل ۸۹ رو الان می تونین حدود ۱۵۰ میلیون تومن بفروشین. اما اگه همون پول رو بیت کوین می کردین، الان صاحب میلیاردها و بلکه هزاران میلیارد تومن بودین. این مثال نشون میده که چطور یه سرمایه گذاری کوچک تو یه دارایی نوظهور، می تونه زندگی رو از این رو به اون رو کنه.

باورنکردنیه که قیمت بیت کوین از ۰.۰۰۳ دلار (سه تومان) در سال ۲۰۱۰ به ۷۰ هزار دلار (چند میلیارد تومان) در سال های اخیر رسیده. این فقط یه رشد ساده نیست، یه انقلاب مالیه!

۴.۳. درس هایی برای امروز: آینده نگری و ریسک پذیری

این داستان های افسانه ای از رشد بیت کوین، فقط برای حسرت خوردن نیستن. اینا درس های مهمی دارن:

1. دید بلندمدت: اگه اون هایی که سال ۲۰۱۰ بیت کوین خریدن، فقط به نوسانات کوچیک نگاه می کردن، حتماً خیلی زود می فروختنش. سرمایه گذاری های بزرگ، همیشه نیاز به دید بلندمدت دارن.
2. پذیرش ریسک: بیت کوین تو سال ۲۰۱۰ یه چیز پرریسک و ناشناخته بود. سرمایه گذارای اون زمان، ریسک پذیری بالایی داشتن. بازارهای نوظهور همیشه با ریسک های زیادی همراهن، اما پتانسیل سودهای شگفت انگیز هم دارن.
3. ارزش دارایی ضدتورمی: بیت کوین نشون داده که چطور می تونه تو شرایط تورمی و بی ثباتی های اقتصادی، ارزش خودش رو حفظ کنه و حتی رشد چشمگیری داشته باشه. برای کشورهایی مثل ایران که همیشه با تورم دست و پنجه نرم می کنن، این نکته می تونه خیلی مهم باشه.

پس، شاید دیگه هیچ وقت فرصتی مثل سال ۲۰۱۰ پیش نیاد که با چند هزار تومن بشه کلی بیت کوین خرید، اما درس هایی که از اون زمان می گیریم، هنوز هم برای بازار ارزهای دیجیتال و هر بازار نوظهور دیگه ای کاربردیه.

۵. از ۲۰۱۰ تا الان: مسیر پر پیچ و خم بیت کوین

از اون سال های ابتدایی و داستان پیتزای معروف، بیت کوین یه راه طولانی و پر فراز و نشیب رو طی کرده. از یه ایده نوپا که کسی جدی نمی گرفتش، تبدیل شد به یه غول مالی که اقتصاد جهانی رو تحت تاثیر قرار داده. مسیر بیت کوین پر از هاوینگ ها، اصلاحات قیمتی شدید، هک صرافی ها، و البته رکوردهای قیمتی باورنکردنی بوده.

بعد از سال ۲۰۱۰، بیت کوین شاهد راه اندازی صرافی های بزرگ تر، پذیرش توسط شرکت های معتبر، و حتی تبدیل شدن به پول رسمی یه کشور (السالوادور) بود. اتفاقاتی مثل بحران اقتصادی قبرس در سال ۲۰۱۳، نشون داد که مردم چقدر می تونن به بیت کوین به عنوان یه پناهگاه امن نگاه کنن. هر چهار سال یک بار، رویداد هاوینگ رخ میده که پاداش ماینرها رو نصف می کنه و با کاهش عرضه، معمولاً باعث افزایش قیمت بیت کوین میشه. این چرخه ها باعث شده اند که بیت کوین علی رغم همه نوسانات، همواره مسیر رو به رشدی رو در بلندمدت داشته باشه. امروز، بیت کوین دیگه فقط یه پروژه کامپیوتری نیست، بلکه یه دارایی جهانی، یه ابزار سرمایه گذاری و یه نشونه از آینده مالی غیرمتمرکزه.

نتیجه گیری

دیدیم که قیمت بیت کوین سال ۲۰۱۰ از یه نقطه تقریباً صفر شروع شد و با چند هزارم دلار معامله می شد. اون سال، نقطه شروع یه مسیر پرفراز و نشیب و البته شگفت انگیز برای این ارز دیجیتال بود. از اولین مبادلات تو صرافی ها تا داستان فراموش نشدنی پیتزای بیت کوین، هر کدوم از این اتفاقات، پله هایی بودن که بیت کوین رو از گمنامی بیرون آوردن و به جهان معرفی کردن.

اینکه بیت کوین چطور از چند سنت به ده ها هزار دلار رسید، نشون میده که چقدر دید بلندمدت، پذیرش ریسک های حساب شده و باور به نوآوری های تحول آفرین، می تونه نتایج بی نظیری داشته باشه. داستان بیت کوین، فقط یه قصه از پول نیست، یه قصه از ایده ایه که جهان رو تغییر داد و هنوز هم داره مسیر آینده مالی رو شکل میده. پس، با چشم باز به دنیای ارزهای دیجیتال نگاه کنیم و از گذشته درس بگیریم، چون شاید فرصت های بزرگ بعدی همین نزدیکی ها باشن.