کود در واقع یه جور مکمل غذایی برای گیاهانه. خاک گلدان یا باغچه هر چقدر هم که خوب باشه بالاخره یه روزی مواد مغذیش تموم می شه. از طرفی گیاها برای رشد گلدهی میوه دهی و هزار و یک کار دیگه به یه سری عناصر ضروری نیاز دارن. این عناصر مثل آجرهای ساختمون بدن گیاه هستن. اگه این آجرا کم باشن ساختمون گیاه کج و کوله و ضعیف از آب در میاد.
سه تا عنصر اصلی هستن که گیاها خیلی بهشون نیاز دارن بهشون میگن NPK :
- نیتروژن (N) : این عنصر مسئول رشد رویشی گیاهه یعنی برگ و ساقه و اینجور چیزا. نیتروژن باعث می شه گیاهت سبز و پرپشت بشه. فکر کن نیتروژن مثل پروتئین برای بدنسازهاست عضله می سازه برای گیاه!
- فسفر (P) : فسفر بیشتر به درد ریشه و گل و میوه می خوره. یه جورایی انرژی گیاهه برای تولید گل های خوشگل و میوه های آبدار. فسفر مثل کربوهیدرات برای ورزشکارای استقامتیه انرژی طولانی مدت میده به گیاه.
- پتاسیم (K) : پتاسیم یه جور همه کاره است. به مقاومت گیاه در برابر بیماری ها و کم آبی کمک می کنه کیفیت گل و میوه رو بالا می بره و کلا باعث می شه گیاه سالم و قوی بمونه. پتاسیم مثل مولتی ویتامین برای ما آدماست همه چی رو یه کوچولو بهتر می کنه.
البته اینا فقط سه تا عنصر اصلی بودن. گیاها به عناصر دیگه ای هم نیاز دارن مثل کلسیم منیزیم آهن و… که بهشون می گن عناصر کم مصرف یا ریز مغذی ها. ولی خب NPK مثل سه تفنگدار کودها هستن مهم ترین و پرکاربردتریناشون.
پس چرا گیاه بیچاره به کود نیاز داره؟ چون خاک به تنهایی کافی نیست! گیاها مثل ما آدما به یه رژیم غذایی متعادل نیاز دارن تا سالم و سرحال باشن. کود دقیقا همون رژیم غذاییه برای گیاها. اگه به گیاهت کود ندی مثل اینه که به بچه ت فقط نون و آب بدی و انتظار داشته باشی قهرمان المپیک بشه!
انواع کود رو بشناسیم : از کود حیوانی تا کود شیمیایی!
حالا که فهمیدیم کود چقدر مهمه بریم سراغ انواع کودها. دنیای کودها خیلی متنوعه درست مثل دنیای غذاها! یه سری کودها طبیعی و ارگانیک هستن یه سری ها هم شیمیایی و مصنوعی. هر کدوم هم یه سری مزایا و معایب خودشون رو دارن.
به طور کلی کودها رو می تونیم به دو دسته ی اصلی تقسیم کنیم :
۲.۱. کودهای آلی (ارگانیک) : غذای سالم و طبیعی برای گیاهات!
کودهای آلی همونطور که از اسمشون پیداست از مواد طبیعی و بقایای موجودات زنده درست می شن. این کودها مثل غذای خونگی و سالم برای گیاهان هستن. آهسته رهش هستن یعنی مواد مغذی رو به مرور زمان آزاد می کنن و خاک رو هم تقویت می کنن. خلاصه که کلی فایده دارن!
انواع کودهای آلی :
- کود حیوانی : معروف ترین و قدیمی ترین کود آلی! از فضولات حیوونا درست می شه مثل گاو گوسفند مرغ و… کود حیوانی سرشار از مواد مغذی و مواد آلی هست. خاک رو حاصلخیز می کنه و بافت خاک رو بهبود می بخشه. البته باید کود پوسیده استفاده کنی وگرنه ممکنه گیاهت بسوزه یا بوی نامطبوع بده. کود گاوی و کود مرغی از پرطرفدارترین ها هستن.
- نکته ی باحال : یه سری کودهای حیوانی هستن که بهشون می گن ورمی کمپوست. اینا رو از فضولات حیوانی درست می کنن که توسط کرم های خاکی فرآوری شده. ورمی کمپوست یه جور کود سوپر لوکس محسوب می شه خیلی باکیفیته و برای گیاهات عالیه!
- کمپوست : کمپوست رو از بقایای گیاهی و مواد آلی درست می کنن که تو خونه دور می ریزیم مثل پوست میوه ها و سبزیجات تفاله ی چای و قهوه برگ های خشک و… کمپوست یه جور طلای سیاه برای خاکه! هم مواد مغذی داره هم خاک رو اصلاح می کنه هم از شر زباله های خونگی خلاص می شیم. کمپوست خانگی خیلی آسونه و کلی به محیط زیست کمک می کنه.
- پیشنهاد غیررسمی : اگه باغچه داری یا حتی یه گلدون بزرگ حتما یه کمپوستر درست کن. هم گیاهات خوشحال می شن هم خودت حسابی حال می کنی! تو اینترنت پره آموزش ساخت کمپوستر خانگی خیلی راحته.
- کود گیاهی (سبز) : این کود رو از کاشت گیاهان خاصی درست می کنن که بعد از رشد اونا رو به خاک برمی گردونن. این گیاها معمولا نیتروژن زیادی تو خودشون دارن و خاک رو غنی می کنن. مثل شبدر یونجه و… کود سبز بیشتر تو کشاورزی استفاده می شه ولی اگه باغچه بزرگ داری می تونی امتحانش کنی.
- کودهای آلی آماده : تو بازار کلی کود آلی آماده هم پیدا می شه مثل پودر استخوان خاک برگ کود ماهی و… این کودها معمولا غنی شده هستن و مواد مغذی بیشتری دارن. برای کسایی که حوصله یا وقت درست کردن کود خونگی رو ندارن گزینه خیلی خوبیه.
مزایای کودهای آلی :
- طبیعی و سالم : برای گیاه و محیط زیست بهترن.
- آهسته رهش : مواد مغذی به تدریج آزاد می شن و گیاه به مدت طولانی تری تغذیه می شه.
- اصلاح خاک : بافت خاک رو بهبود می بخشن زهکشی رو بهتر می کنن و ظرفیت نگهداری آب رو افزایش می دن.
- افزایش میکروارگانیسم های مفید خاک : خاک رو زنده و پویا نگه می دارن.
معایب کودهای آلی :
- اثرگذاری کندتر : نسبت به کودهای شیمیایی اثرشون دیرتر مشخص می شه.
- ممکنه بوی نامطبوع داشته باشن : بعضی کودهای حیوانی ممکنه بو بدن.
- حجم زیاد : نسبت به کودهای شیمیایی حجمشون بیشتره و نگهداریشون سخت تره.
۲.۲. کودهای شیمیایی (مصنوعی) : غذای فوری و قوی برای گیاهات
کودهای شیمیایی رو تو کارخونه ها از مواد معدنی و شیمیایی درست می کنن. این کودها مثل غذای آماده و فست فود برای گیاهان هستن. سریع الاثر هستن یعنی زود نتیجه شون رو می بینی ولی خاک رو تقویت نمی کنن و استفاده بیش از حدشون ممکنه به گیاه و محیط زیست آسیب بزنه.
انواع کودهای شیمیایی :
- کودهای تک عنصری : فقط یه عنصر مغذی دارن مثل کود نیتروژن (اوره) کود فسفر (سوپرفسفات) و کود پتاسیم (کلرید پتاسیم). این کودها برای رفع کمبود یه عنصر خاص تو گیاه استفاده می شن.
- کودهای ترکیبی (کامل) : چند تا عنصر مغذی رو با هم دارن معمولا NPK رو با نسبت های مختلف. کودهای NPK معروف ترین کودهای ترکیبی هستن. نسبت NPK رو روی بسته بندی کود می نویسن مثلا ۲۰-۲۰-۲۰ یعنی ۲۰% نیتروژن ۲۰% فسفر و ۲۰% پتاسیم. این کودها برای تغذیه عمومی گیاه استفاده می شن.
- کودهای میکرو : حاوی عناصر کم مصرف یا ریز مغذی ها هستن مثل آهن روی منگنز و… این کودها برای رفع کمبود ریز مغذی ها تو گیاه استفاده می شن.
- کودهای مایع : به صورت محلول هستن و خیلی سریع جذب گیاه می شن. برای تغذیه برگی هم استفاده می شن یعنی کود رو روی برگ های گیاه اسپری می کنن. کودهای مایع برای گیاهان آپارتمانی و گیاهان حساس خیلی خوبن.
- کودهای گرانوله : به صورت دانه ای هستن و به آرومی تو خاک حل می شن. برای گیاهان باغچه ای و گیاهان بزرگ مناسب ترن.
مزایای کودهای شیمیایی :
- سریع الاثر : زود نتیجه شون رو می بینی و کمبودهای گیاه رو سریع جبران می کنن.
- دقیق و قابل کنترل : می تونی دقیقا بدونی چه مقدار از هر عنصر مغذی به گیاه می رسه.
- حجم کم و نگهداری آسان : نسبت به کودهای آلی حجمشون کمتره و نگهداریشون راحت تره.
معایب کودهای شیمیایی :
- مصنوعی و غیرطبیعی : ممکنه برای محیط زیست و سلامت انسان مضر باشن به خصوص اگه درست استفاده نشن.
- اثر موقت : فقط گیاه رو تغذیه می کنن و خاک رو تقویت نمی کنن.
- احتمال سوزاندن گیاه : اگه بیش از حد استفاده بشن ممکنه ریشه ی گیاه رو بسوزونن.
- وابستگی گیاه به کود : استفاده مداوم از کودهای شیمیایی ممکنه باعث بشه گیاه به کود وابسته بشه و بدون کود نتونه خوب رشد کنه.
کود آلی بهتره یا کود شیمیایی؟ جواب این سوال بستگی به شرایط و نیازهای تو داره. کودهای آلی برای سلامتی بلندمدت گیاه و خاک بهترن و کودهای شیمیایی برای رفع سریع کمبودها و نتیجه گیری سریع تر مناسب ترن. خیلی از باغبان ها و کشاورزهای حرفه ای از ترکیب کودهای آلی و شیمیایی استفاده می کنن تا از مزایای هر دو نوع کود بهره مند بشن.
چطور کود مناسب برای گیاهت رو انتخاب کنی؟
انتخاب کود مناسب برای گیاه مثل انتخاب لباس مناسب برای یه مهمونیه! باید ببینی دقیقا چی می خوای و چه نیازی داری. یه کود خوب برای یه گیاه ممکنه برای یه گیاه دیگه اصلا مناسب نباشه. پس باید هوشمندانه انتخاب کنی!
نکات مهم برای انتخاب کود :
- نوع گیاه : اول از همه باید ببینی چه نوع گیاهی داری. گیاهان مختلف نیازهای غذایی متفاوتی دارن. مثلا گیاهان گلدار به فسفر بیشتری نیاز دارن گیاهان برگ دار به نیتروژن بیشتر و گیاهان میوه دار به پتاسیم بیشتر. روی بسته بندی کودها معمولا نوشته شده که برای چه گیاهانی مناسب ترن. اگه مطمئن نیستی می تونی از فروشنده ی گل و گیاه بپرسی یا تو اینترنت سرچ کنی.
- مرحله ی رشد گیاه : گیاه تو مراحل مختلف رشد به کودهای مختلفی نیاز داره. مثلا تو مرحله ی رشد رویشی (وقتی گیاه داره برگ و ساقه درمیاره) به کود با نیتروژن بالا نیاز داره. تو مرحله ی گلدهی و میوه دهی به کود با فسفر و پتاسیم بالا نیاز داره. یه سری کودهای همه منظوره هم هستن که برای تمام مراحل رشد مناسبن.
- وضعیت خاک : قبل از کوددهی بهتره وضعیت خاک رو هم بررسی کنی. اگه خاکت خیلی فقیره ممکنه به کود بیشتری نیاز داشته باشه. اگه خاکت خیلی حاصلخیزه ممکنه کود کمتری کافی باشه. آزمایش خاک هم یه راه خوبه برای اینکه بفهمی خاکت چه کمبودهایی داره. البته این کار یه کم تخصصی تره و شاید برای گلدون های خونگی لازم نباشه.
- کود آلی یا شیمیایی؟ همونطور که گفتیم هر کدوم مزایا و معایب خودشون رو دارن. اگه سلامت گیاه و محیط زیست برات مهم تره کود آلی انتخاب بهتریه. اگه نتیجه ی سریع تر می خوای کود شیمیایی می تونه گزینه مناسبی باشه. می تونی از ترکیب هر دو نوع کود هم استفاده کنی.
- برند و کیفیت کود : تو بازار کلی برند کود هست از برندهای معروف و گرون قیمت تا برندهای ارزون تر. کیفیت کود خیلی مهمه. کودهای بی کیفیت ممکنه مواد مغذی کافی نداشته باشن یا حتی مواد مضر داشته باشن. بهتره از برندهای معتبر و شناخته شده خرید کنی. قیمت بالاتر همیشه به معنی کیفیت بهتر نیست ولی معمولا کودهای ارزون قیمت کیفیت پایین تری دارن.
- نیازهای خاص گیاه : یه سری گیاهان هستن که نیازهای خاصی به کود دارن مثل گیاهان اسید دوست (مانند آزالیا و کاملیا) که به کود اسیدی نیاز دارن یا گیاهان گوشتخوار که اصلا به کود نیاز ندارن! قبل از کوددهی به گیاهان خاص حتما نیازهای خاصشون رو بررسی کن.
پیشنهاد کاربردی : اگه تازه کار هستی و گیج شدی که چه کودی انتخاب کنی کودهای آلی همه منظوره گزینه خیلی خوبیه. این کودها معمولا برای اکثر گیاهان مناسبن و استفاده شون هم راحته. می تونی از کودهای آلی مایع یا گرانوله استفاده کنی. فقط حواست باشه مقدار مصرف رو طبق دستورالعمل روی بسته بندی رعایت کنی. کم کود دادن بهتر از زیاد کود دادنه! زیاد کود دادن ممکنه گیاهت رو بسوزونه.
مطمئنا برای شما هم سوال شده که برای رشد سریع گل های آپارتمانی چه باید کرد؟ پیشنهاد میکنیم حتما این مقاله را مطالعه فرمائید تا بهتر بتوانید از گیاهتان نگهداری کنید.
روش های کوددهی : از پاشیدن روی خاک تا اسپری روی برگ
خب کود مناسب رو انتخاب کردی حالا نوبت روش کوددهی می رسه. کود دادن هم مثل غذا پختن روش های مختلفی داره! هر روش هم یه سری مزایا و معایب خودش رو داره.
روش های اصلی کوددهی :
- کوددهی به خاک (خاکی) : رایج ترین روش کوددهی. کود رو روی سطح خاک می پاشن و بعد با آبیاری کود به ریشه ی گیاه می رسه. این روش برای کودهای گرانوله و پودری خیلی خوبه. برای کودهای مایع هم می تونی کود رو با آب مخلوط کنی و به جای آب معمولی به گیاه بدی. نکته ی مهم : کود رو خیلی نزدیک به ساقه ی گیاه نریز چون ممکنه ساقه ی گیاه بسوزه. کود رو به صورت یکنواخت روی سطح خاک پخش کن.
- کوددهی برگی (محلول پاشی) : کود رو به صورت محلول رقیق روی برگ های گیاه اسپری می کنن. این روش برای کودهای مایع خیلی مناسبه. کوددهی برگی سریع الاثر هست چون مواد مغذی مستقیما از طریق برگ ها جذب گیاه می شن. برای رفع سریع کمبودهای گیاه و تقویت گیاهان ضعیف خیلی خوبه. همچنین برای تامین ریز مغذی ها هم عالیه. بهترین زمان برای کوددهی برگی صبح زود یا عصر هست وقتی هوا خنک تره و آفتاب مستقیم نیست. نکته ی مهم : غلظت کود رو خیلی زیاد نکن چون ممکنه برگ های گیاه بسوزن. همیشه اول روی یه قسمت کوچیک از گیاه تست کن و بعد به کل گیاه اسپری کن.
- کوددهی همراه با آبیاری : کود رو به آب آبیاری اضافه می کنن و به گیاه می دن. این روش برای کودهای مایع و کودهای محلول در آب خیلی خوبه. خیلی راحت و سریع هست و می تونی همزمان هم گیاه رو آبیاری کنی هم کود بدی. برای گیاهان آپارتمانی و گیاهان گلدانی خیلی مناسبه. نکته ی مهم : غلظت کود رو خیلی زیاد نکن چون ممکنه ریشه ی گیاه بسوزه. همیشه طبق دستورالعمل روی بسته بندی کود عمل کن.
- چالکود : یه روش کوددهی عمقی هست که بیشتر برای درختان و درختچه ها استفاده می شه. دور تا دور درخت یه سری چاله حفر می کنن و کود رو داخل چاله ها می ریزن و بعد چاله ها رو پر می کنن. این روش برای کودهای گرانوله و کودهای آلی خیلی خوبه. کود به آرومی تو خاک آزاد می شه و ریشه ی درخت به مدت طولانی تری تغذیه می شه. بهترین زمان برای چالکود اواخر پاییز یا اوایل بهار هست.
انتخاب روش کوددهی بستگی به نوع گیاه نوع کود و شرایط تو داره. برای گیاهان آپارتمانی معمولا کوددهی به خاک و کوددهی همراه با آبیاری رایج تره. برای گیاهان باغچه ای هم کوددهی به خاک و هم کوددهی برگی استفاده می شه. برای درختان و درختچه ها چالکود روش مناسب تریه.
پیشنهاد شخصی : من خودم برای گلدون های خونگیم بیشتر از کودهای مایع استفاده می کنم و همراه با آبیاری بهشون کود می دم. خیلی راحته و دردسر نداره. گاهی وقتا هم برای تقویت بیشتر کوددهی برگی هم انجام می دم. برای باغچه مون هم از کودهای آلی گرانوله استفاده می کنم و روی سطح خاک می پاشم. هر از گاهی هم کمپوست خونگی به خاک اضافه می کنم گیاها خیلی دوست دارن
زمان کوددهی : کی به گیاهت غذا بدی که حسابی کیف کنه؟
زمان کوددهی هم خیلی مهمه. درست مثل ما آدما که تو زمان های مختلف شبانه روز و تو فصل های مختلف سال نیازهای غذاییمون فرق می کنه گیاهان هم همینطورن. کود دادن بی موقع نه تنها فایده نداره بلکه ممکنه به گیاه آسیب هم بزنه!
نکات مهم در مورد زمان کوددهی :
- فصل رشد گیاه : بهترین زمان برای کوددهی فصل رشد فعال گیاه هست یعنی بهار و تابستون. تو این فصل ها گیاه داره رشد می کنه برگ و گل و میوه درمیاره و به مواد مغذی بیشتری نیاز داره. تو پاییز و زمستون که گیاه به خواب رفته یا رشدش خیلی کم شده نیازی به کوددهی نیست یا باید خیلی کم کود بدی. کوددهی تو فصل استراحت گیاه ممکنه باعث بشه گیاه ضعیف بشه یا حتی از بین بره.
- مرحله ی رشد گیاه : همونطور که قبلا گفتیم گیاه تو مراحل مختلف رشد به کودهای مختلفی نیاز داره. زمان کوددهی هم تو مراحل مختلف رشد ممکنه فرق کنه. مثلا تو مرحله ی رشد رویشی کوددهی منظم و هفتگی می تونه خیلی مفید باشه. تو مرحله ی گلدهی و میوه دهی کوددهی رو باید تقویت کنی و از کودهای مخصوص این مرحله استفاده کنی.
- نوع کود : کودهای شیمیایی چون سریع الاثر هستن معمولا فاصله ی کوددهی کوتاه تری دارن مثلا هر ۲ تا ۴ هفته یکبار. کودهای آلی چون آهسته رهش هستن فاصله ی کوددهی طولانی تری دارن مثلا هر ۱ تا ۳ ماه یکبار. البته اینا فقط تخمینی هستن و باید دستورالعمل روی بسته بندی کود رو هم بخونی.
- وضعیت گیاه : به وضعیت گیاهت هم توجه کن. اگه گیاهت رشد خوبی داره و سرحاله نیازی به کوددهی زیاد نیست. اگه گیاهت رشدش کم شده برگاش زرد شده یا گل نمیده احتمالا به کود نیاز داره. نشانه های کمبود مواد مغذی رو بشناس و به موقع به گیاهت کود بده.
- آب و هوا : تو روزهای گرم و آفتابی یا روزهای خیلی سرد کوددهی نکن. بهترین زمان برای کوددهی روزهای خنک و ابری یا صبح زود و عصر هست. اگه هوا خیلی گرم باشه ممکنه کود باعث سوختگی ریشه ی گیاه بشه.
یه برنامه ی کوددهی پیشنهادی (خیلی غیررسمی و کلی!) :
- بهار و تابستون : هر ۲ تا ۴ هفته یکبار با کود مایع همه منظوره یا کود آلی گرانوله.
- پاییز و زمستون : کوددهی رو خیلی کم کن یا قطع کن. شاید هر ۱ تا ۲ ماه یکبار یه کود خیلی رقیق بدی کافی باشه.
- گیاهان گلدار : تو فصل گلدهی کود مخصوص گیاهان گلدار یا کود با فسفر بالا بده.
- گیاهان آپارتمانی : کوددهی منظم تو فصل رشد (بهار و تابستون) خیلی مهمه.
- گیاهان باغچه ای : اوایل بهار قبل از شروع فصل رشد و اواسط تابستون موقع گلدهی و میوه دهی کود بده.
یادت باشه این فقط یه برنامه ی کلیه! بهترین کار اینه که نیازهای گیاه خودت رو بشناسی و برنامه ی کوددهی رو بر اساس اون تنظیم کنی. مشاهده ی گیاه مهم ترین چیزه! به گیاهت نگاه کن ببین چه علائمی نشون می ده و بر اساس اون تصمیم بگیر که کی و چقدر کود بدی. گیاهت بهترین راهنماست!
کوددهی بیش از حد : وقتی مهربونی زیاد نتیجه ی عکس میده
کود دادن مثل دارو دادن به مریضه. اگه دوز دارو مناسب باشه مریض خوب می شه. ولی اگه دوز دارو زیاد باشه مریض بدتر می شه! کوددهی بیش از حد هم دقیقا همینطوره. فکر نکن اگه کود زیاد بدی گیاهت خیلی سریع تر و بهتر رشد می کنه. نه داداش نه خانوم گل! زیاد کود دادن ممکنه گیاهت رو بکشه!
علائم کوددهی بیش از حد :
- زرد شدن نوک و حاشیه ی برگ ها : این یکی از رایج ترین علائم کوددهی بیش از حده. برگ ها اول از نوک و حاشیه زرد می شن و بعد کم کم کل برگ زرد می شه و می ریزه. یه جورایی مثل سوختگیه.
- سفیدک زدن سطح خاک : وقتی زیاد کود می دی نمک های کود روی سطح خاک جمع می شن و یه لایه ی سفیدک ایجاد می کنن. این نشون میده که خاک شور شده و برای گیاه مناسب نیست.
- رشد کند یا متوقف شدن رشد : عجیبه ولی کوددهی بیش از حد می تونه باعث بشه رشد گیاه کند بشه یا حتی متوقف بشه. چون کود زیاد باعث بهم خوردن تعادل مواد مغذی تو خاک می شه و ریشه ی گیاه نمی تونه درست مواد مغذی و آب رو جذب کنه.
- پژمرده شدن گیاه : گیاه ممکنه پژمرده بشه و برگ هاش آویزون بشن حتی اگه خاکش هم خیس باشه. این نشون میده که ریشه ی گیاه آسیب دیده و نمی تونه آب رو به برگ ها برسونه.
- سوختگی ریشه : در موارد شدید کوددهی بیش از حد ممکنه باعث سوختگی ریشه ی گیاه بشه. ریشه های گیاه قهوه ای و نرم می شن و دیگه نمی تونن کار خودشون رو درست انجام بدن. تو این حالت گیاه معمولا دیگه قابل نجات نیست.
چیکار کنیم اگه زیاد کود دادیم
- آبیاری زیاد : اولین کاری که باید بکنی آبیاری زیاد هست. گلدون رو ببر زیر شیر آب و بذار آب از ته گلدون خارج بشه. این کار باعث می شه نمک های اضافی کود از خاک شسته بشن. چند بار این کار رو تکرار کن.
- تعویض خاک : اگه آبیاری زیاد جواب نداد باید خاک گلدون رو عوض کنی. گیاه رو آروم از گلدون دربیار خاک های دور ریشه ش رو تا جایی که می تونی جدا کن و بعد تو یه گلدون جدید با خاک تازه بکار. موقع تعویض خاک ریشه های آسیب دیده رو هم جدا کن. 🪴
- قطع کوددهی : تا مدتی کوددهی رو قطع کن و بذار گیاه استراحت کنه و خودشو ترمیم کنه. وقتی علائم کوددهی بیش از حد از بین رفت و گیاه دوباره سرحال شد می تونی کوددهی رو با مقدار کمتر و فاصله ی بیشتر شروع کنی.
پیشگیری بهتر از درمانه! برای اینکه دچار مشکل کوددهی بیش از حد نشی همیشه طبق دستورالعمل روی بسته بندی کود عمل کن و مقدار کود رو بیشتر از حد توصیه شده نده. کم کود دادن بهتر از زیاد کود دادنه! همیشه می تونی بعدا دوباره کود بدی ولی اگه زیاد کود دادی جبرانش سخت تره. به گیاهت با عشق و دقت کود بده نه با افراط و زیاده روی
کودهای خانگی : وقتی آشپزخونه ت می شه آزمایشگاه کودسازی
کی گفته برای کود دادن حتما باید بری سراغ کودهای گرون قیمت آماده؟ نه داداش نه خانوم گل! خیلی از مواد دور ریختنی تو خونه ت هستن که می تونن کودهای عالی و طبیعی برای گیاهات باشن! کودهای خانگی هم ارزون هستن هم طبیعی هستن هم به محیط زیست کمک می کنن. یه جورایی بازیافت خلاقانه است!
چند تا کود خانگی باحال :
- پوست موز : پوست موز سرشار از پتاسیم هست همون عنصری که برای گلدهی و میوه دهی گیاهان خیلی مهمه. پوست موز رو می تونی مستقیم تو خاک گلدون دفن کنی یا چای پوست موز درست کنی. برای چای پوست موز چند تا پوست موز رو تو آب بجوشون و بعد از خنک شدن آبش رو به گیاهات بده.
- پوست تخم مرغ : پوست تخم مرغ سرشار از کلسیم هست که برای رشد سلولی گیاه و قوی شدن دیواره ی سلولی خیلی مهمه. پوست تخم مرغ رو پودر کن و به خاک اضافه کن یا آب پوست تخم مرغ درست کن. برای آب پوست تخم مرغ پوست تخم مرغ ها رو تو آب بذار چند روز بمونه و بعد آبش رو به گیاهات بده.
- تفاله ی قهوه : تفاله ی قهوه سرشار از نیتروژن هست که برای رشد رویشی گیاهان خیلی مهمه. تفاله ی قهوه رو می تونی مستقیم روی خاک بپاشی یا محلول تفاله ی قهوه درست کنی. برای محلول تفاله ی قهوه تفاله ی قهوه رو تو آب خیس کن و بعد آبش رو به گیاهات بده. تفاله ی قهوه خاک رو هم اسیدی می کنه برای گیاهان اسید دوست خیلی خوبه.
- آب برنج : آب برنج سرشار از مواد مغذی و نشاسته هست. آب برنج رو بعد از شستن برنج نگه دار و به گیاهات بده. آب برنج هم برای رشد گیاهان خوبه هم خاک رو تقویت می کنه.
- خاکستر چوب : خاکستر چوب سرشار از پتاسیم و فسفر هست. خاکستر چوب رو می تونی به مقدار کم به خاک اضافه کنی. فقط حواست باشه از خاکستر چوب های رنگ شده یا مواد شیمیایی استفاده نکنی. خاکستر چوب خاک رو قلیایی می کنه برای گیاهانی که خاک قلیایی دوست دارن مناسبه.
نکات مهم در مورد کودهای خانگی :
- مقدار مصرف : کودهای خانگی رو هم باید به مقدار کم و متعادل استفاده کنی. زیاد کود دادن با کود خانگی هم ممکنه به گیاه آسیب بزنه.
- تنوع : فقط به یه نوع کود خانگی اکتفا نکن. ترکیب چند نوع کود خانگی می تونه بهتر باشه. مثلا ترکیب پوست موز پوست تخم مرغ و تفاله ی قهوه یه کود کامل و مغذی می شه.
- آزمایش و خطا : مثل همه ی کودها کودهای خانگی هم ممکنه روی گیاهان مختلف نتایج متفاوتی داشته باشن. اول روی یه گیاه کوچیک تست کن و اگه نتیجه خوب بود به بقیه گیاهات هم بده.
- صبر و حوصله : کودهای خانگی مثل کودهای آلی آهسته رهش هستن و اثرشون دیرتر مشخص می شه. صبر داشته باش و انتظار معجزه نداشته باش!
پیشنهاد باحال : یه جعبه کود خانگی تو آشپزخونه ت بذار و پوست میوه ها و سبزیجات تفاله ی چای و قهوه و پوست تخم مرغ ها رو جمع کن. هر چند وقت یه بار با این مواد یه کود خانگی خوشمزه برای گیاهات درست کن. هم گیاهات خوشحال می شن هم خودت حسابی کیف می کنی که یه کار مفید و خلاقانه انجام دادی!
برنامه ریزی کوددهی : یه تقویم غذایی برای گیاهات
برای اینکه کوددهی برات تبدیل به یه کار منظم و موثر بشه بهتره یه برنامه ریزی داشته باشی. یه جور تقویم غذایی برای گیاهات! اینجوری هم خیالت راحته که گیاهات به موقع و به اندازه کود می گیرن هم از سردرگمی و فراموشی جلوگیری می کنی.
مراحل برنامه ریزی کوددهی :
- شناسایی گیاهان : اول از همه لیستی از گیاهانت تهیه کن. نوع گیاه اسمش گلدانیه یا باغچه ای و هر اطلاعات دیگه ای که به درد برنامه ریزی کوددهی بخوره رو یادداشت کن.
- تعیین نیازهای غذایی : برای هر گیاه نیازهای غذاییش رو مشخص کن. چه نوع کودی براش مناسبه؟ نسبت NPK کود باید چقدر باشه؟ تو چه مرحله ای از رشد به چه کودی نیاز داره؟ می تونی از منابع آنلاین کتاب های باغبانی یا فروشنده ی گل و گیاه کمک بگیری.
- انتخاب کود : بر اساس نیازهای غذایی گیاهانت کودهای مناسب رو انتخاب کن. کود آلی می خوای یا شیمیایی؟ گرانوله یا مایع؟ تک عنصری یا ترکیبی؟ برند کود رو هم انتخاب کن.
- تعیین زمان کوددهی : زمان های مناسب کوددهی برای هر گیاه رو مشخص کن. فصل رشد گیاه مرحله ی رشد گیاه و نوع کود رو در نظر بگیر. یه تقویم یا برنامه ی یادآوری درست کن که زمان های کوددهی رو بهت یادآوری کنه. می تونی از اپلیکیشن های موبایل هم برای برنامه ریزی کوددهی استفاده کنی.
- روش کوددهی : روش مناسب کوددهی برای هر گیاه رو انتخاب کن. کوددهی به خاک کوددهی برگی کوددهی همراه با آبیاری یا چالکود؟ روش کوددهی رو هم تو برنامه ت یادداشت کن.
- مقدار مصرف : مقدار کود مورد نیاز برای هر گیاه رو مشخص کن. به دستورالعمل روی بسته بندی کود توجه کن و مقدار کود رو بر اساس اون تنظیم کن. مقدار کود رو هم تو برنامه ت یادداشت کن.
- ثبت و پیگیری : بعد از هر بار کوددهی تاریخ کوددهی نوع کود مقدار کود و روش کوددهی رو تو برنامه ت ثبت کن. تغییرات گیاه بعد از کوددهی رو هم زیر نظر بگیر. آیا گیاه بهتر شده؟ آیا علائم کمبود برطرف شده؟ آیا علائم کوددهی بیش از حد ظاهر شده؟ پیگیری و ثبت اطلاعات بهت کمک می کنه برنامه ی کوددهی رو به مرور زمان بهبود بدی.
ابزارهای مفید برای برنامه ریزی کوددهی :
- تقویم باغبانی : تقویم های باغبانی معمولا اطلاعات مفیدی در مورد زمان های کوددهی گیاهان مختلف دارن.
- اپلیکیشن های موبایل باغبانی : اپلیکیشن های زیادی برای باغبانی وجود دارن که امکان برنامه ریزی کوددهی یادآوری زمان کوددهی و ثبت اطلاعات کوددهی رو فراهم می کنن.
- نرم افزارهای صفحه گسترده (مثل اکسل یا گوگل شیت) : می تونی یه جدول تو نرم افزار صفحه گسترده درست کنی و اطلاعات مربوط به برنامه ی کوددهی گیاهانت رو توش وارد کنی.
- دفترچه یادداشت : یه دفترچه یادداشت ساده هم می تونه برای برنامه ریزی کوددهی کافی باشه. مهم اینه که یه جا اطلاعات رو ثبت کنی و بهش مراجعه کنی.
یه مثال ساده از برنامه ریزی کوددهی :
| گیاه | نوع کود | زمان کوددهی | روش کوددهی | مقدار کود | یادداشت ها |
| شمعدانی | کود مایع گیاهان گلدار | هر ۲ هفته یکبار در فصل گلدهی (بهار و تابستون) | همراه آبیاری | طبق دستورالعمل | گلدهی زیاد و رنگ های شاداب تر بعد از کوددهی |
| پتوس | کود مایع همه منظوره | هر ماه یکبار در فصل رشد (بهار و تابستون) | همراه آبیاری | طبق دستورالعمل | رشد برگ ها سریع تر شده و رنگشون سبزتر شده |
| گوجه فرنگی | کود آلی گرانوله مخصوص گوجه فرنگی | قبل از کاشت و بعد از گلدهی | به خاک | طبق دستورالعمل | میوه ها بزرگ تر و خوش طعم تر شدن |
| رز | کود رز گرانوله اسید دوست | اوایل بهار و اواسط تابستون | به خاک | طبق دستورالعمل | گل های بیشتر و بزرگ تر برگ ها سبزتر و مقاوم تر در برابر بیماری ها |
پیشنهاد انگیزشی : برنامه ریزی کوددهی رو مثل یه بازی جذاب ببین! هر بار که به گیاهات کود می دی انگار داری یه امتیاز می گیری. با ثبت و پیگیری اطلاعات کوددهی می تونی عملکرد خودت رو تو باغبانی بهبود بدی و گیاهان سالم تر و شاداب تری داشته باشی. باغبانی یه سفر یادگیری مداومه!
اگر در رابطه با نگهداری از گیاهان آپارتمانی سوالی دارید یا قصد خرید گل و گلدان دارید به باغ گل رضوان سر بزنید.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "معرفی انواع کود برای گیاهان" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی, کسب و کار ایرانی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "معرفی انواع کود برای گیاهان"، کلیک کنید.
