نقش حیاتی گاز کمکی در کیفیت برش لیزری
در فرآیند برش لیزری علاوه بر پرتو لیزر پرقدرت از یک گاز کمکی نیز استفاده می شود که نقش بسیار مهمی در کیفیت نهایی برش سرعت فرآیند و حفاظت از تجهیزات دارد. انتخاب گاز کمکی مناسب به عوامل مختلفی مانند نوع ماده ضخامت نوع لیزر و کیفیت مورد نظر بستگی دارد. در این مقاله به بررسی نقش گازهای کمکی مختلف به ویژه اکسیژن نیتروژن هوا و آرگون در برش لیزری می پردازیم. لازم به توضیح است که وب سایت لیزر یدک را جهت خرید دستگاه و قطعات لیزر صنعتی خود پیشنهاد میدهیم همچنین جهت اخذ مشاوره میتوانید با کارشناسان این وب سایت نیز میتوانید از قسمت «تماس با ما» آنها استفاده کنید.

گاز کمکی در برش لیزری چیست و چه وظایفی دارد؟
گاز کمکی گازی است که به طور همزمان با پرتو لیزر به ناحیه برش دمیده می شود. این گاز وظایف متعددی را بر عهده دارد:
خارج کردن مواد مذاب و تبخیر شده:
گاز کمکی با فشار خود مواد مذاب و تبخیر شده ناشی از برش را از شیار برش (Kerf) خارج می کند و از ایجاد پلیسه (Burr) و چسبیدن مجدد مواد مذاب به لبه های برش جلوگیری می کند.
خنک کردن ناحیه برش:
جریان گاز کمکی به خنک شدن ناحیه برش و قطعه کار کمک می کند و از گرم شدن بیش از حد و تغییر شکل ماده جلوگیری می کند.
جلوگیری از اکسید شدن:
در برش برخی از مواد به ویژه فلزات استفاده از گاز خنثی مانند نیتروژن یا آرگون از اکسید شدن لبه های برش جلوگیری می کند و باعث ایجاد برشی تمیز و بدون تغییر رنگ می شود.
کمک به فرآیند برش (در برخی موارد):
در برش برخی از مواد مانند فولاد کربنی با لیزر CO2 استفاده از اکسیژن به عنوان گاز کمکی می تواند با ایجاد واکنش شیمیایی گرمازا با فلز مذاب به فرآیند برش کمک کند و سرعت و راندمان را افزایش دهد.
معرفی گازهای کمکی رایج در برش لیزری
اکسیژن (O2):
- کاربرد: اکسیژن به طور گسترده برای برش فولاد کربنی (فولاد نرم) با لیزر CO2 استفاده می شود. واکنش اکسیژن با آهن مذاب گرمای زیادی تولید می کند که به ذوب شدن سریع تر فلز و افزایش سرعت برش کمک می کند.
- مزایا:
- سرعت برش بالا برای فولاد کربنی
- هزینه نسبتاً پایین
- معایب:
- ایجاد لبه های برش اکسید شده (تیره رنگ) که ممکن است برای برخی کاربردها نامناسب باشد.
- برای برش فولاد ضد زنگ آلومینیوم و بسیاری از فلزات دیگر مناسب نیست.
نیتروژن (N2):
- کاربرد: نیتروژن یک گاز خنثی است و به طور گسترده برای برش فولاد ضد زنگ (استیل) آلومینیوم مس برنج و سایر فلزات غیر آهنی استفاده می شود. همچنین برای برش برخی از غیرفلزات مانند پلاستیک نیز کاربرد دارد.
- مزایا:
- جلوگیری از اکسید شدن لبه های برش و ایجاد برشی تمیز و بدون تغییر رنگ.
- مناسب برای برش فلزاتی که به اکسید شدن حساس هستند.
- معایب:
- سرعت برش کمتر نسبت به اکسیژن در برش فولاد کربنی.
- هزینه بالاتر نسبت به هوا.
هوا (Air):
- کاربرد: هوای فشرده می تواند به عنوان یک گزینه ارزان قیمت برای برش برخی از مواد مانند چوب پلاستیک و گاهی اوقات فلزات نازک استفاده شود.
- مزایا:
- هزینه بسیار پایین
- در دسترس بودن
- معایب:
- وجود اکسیژن در هوا می تواند باعث اکسید شدن لبه های برش شود.
- کیفیت برش معمولاً پایین تر از نیتروژن و اکسیژن است.
- وجود رطوبت و روغن در هوای فشرده می تواند به دستگاه لیزر آسیب برساند (نیاز به فیلتراسیون و خشک کن دارد).
آرگون (Ar):
- کاربرد: آرگون یک گاز خنثی و گران قیمت تر از نیتروژن است و معمولاً برای برش موادی که به اکسید شدن بسیار حساس هستند (مانند تیتانیوم) یا برای جوشکاری لیزری استفاده می شود.
- مزایا:
- جلوگیری کامل از اکسید شدن
- ایجاد جوش با کیفیت بسیار بالا
- معایب:
- هزینه بسیار بالا
تاثیر نوع گاز بر کیفیت برش: کدام گاز برای چه ماده ای مناسب است؟
ماده | گاز کمکی پیشنهادی | توضیحات |
فولاد کربنی | اکسیژن | اکسیژن با واکنش گرماده سرعت برش را افزایش می دهد اما لبه های برش اکسید می شوند (تیره رنگ). |
فولاد ضد زنگ | نیتروژن | نیتروژن از اکسید شدن لبه های برش جلوگیری می کند و برشی تمیز و بدون تغییر رنگ ایجاد می کند. |
آلومینیوم | نیتروژن | نیتروژن از اکسید شدن لبه های برش جلوگیری می کند و برشی تمیز ایجاد می کند. |
مس و برنج | نیتروژن/آرگون | به دلیل بازتابش بالای این فلزات برش آن ها با لیزر دشوار است. نیتروژن یا آرگون می توانند به بهبود کیفیت برش کمک کنند. |
چوب پلاستیک | هوا نیتروژن | هوای فشرده می تواند گزینه اقتصادی باشد اما نیتروژن کیفیت برش بهتری ایجاد می کند و از سوختن بیش از حد جلوگیری می کند. |
تیتانیوم | آرگون | آرگون به دلیل خنثی بودن کامل از واکنش تیتانیوم با اکسیژن و نیتروژن در دماهای بالا جلوگیری می کند. |
تاثیر فشار گاز کمکی بر کیفیت برش
فشار گاز کمکی نیز یکی از پارامترهای مهم در برش لیزری است که باید به درستی تنظیم شود:
- فشار کم: ممکن است باعث عدم خروج کامل مواد مذاب از شیار برش ایجاد پلیسه و کاهش کیفیت برش شود.
- فشار زیاد: ممکن است باعث پراکنده شدن مواد مذاب ایجاد لبه های ناهموار و افزایش مصرف گاز شود.
فشار مناسب گاز کمکی به نوع ماده ضخامت آن نوع لیزر و نازل مورد استفاده بستگی دارد.
راهنمای انتخاب گاز کمکی مناسب برای برش لیزری
برای انتخاب گاز کمکی مناسب عوامل زیر را در نظر بگیرید:
- نوع ماده: همانطور که در جدول بالا مشاهده کردید هر ماده ای به گاز کمکی خاص خود نیاز دارد.
- ضخامت ماده: برای مواد ضخیم تر ممکن است به فشار گاز بیشتر یا نوع متفاوتی از گاز نیاز باشد.
- کیفیت مورد نظر برش: اگر به دنبال برش های بسیار تمیز و بدون اکسید شدن هستید باید از گازهای خنثی مانند نیتروژن یا آرگون استفاده کنید.
- هزینه گاز: هزینه گازهای مختلف متفاوت است. هوای فشرده ارزان ترین گزینه است اما کیفیت برش پایین تری دارد. آرگون گران ترین گزینه است و برای کاربردهای خاص استفاده می شود.
- نوع دستگاه لیزر: برخی از دستگاه های لیزر ممکن است فقط با انواع خاصی از گازها سازگار باشند.
نکات ایمنی در استفاده از گازهای کمکی
- از تجهیزات مناسب استفاده کنید: از رگولاتورها شیلنگ ها و اتصالات مناسب برای گاز کمکی استفاده کنید.
- از نشتی گاز جلوگیری کنید: به طور منظم سیستم گاز را از نظر نشتی بررسی کنید.
- محیط کار را تهویه کنید: اطمینان حاصل کنید که محیط کار به خوبی تهویه می شود تا از تجمع گازهای خطرناک جلوگیری شود.
- دستورالعمل های ایمنی را رعایت کنید: همیشه دستورالعمل های ایمنی مربوط به گاز کمکی مورد استفاده را رعایت کنید.
نتیجه گیری: انتخاب آگاهانه گاز کمکی گامی به سوی برش لیزری با کیفیت
انتخاب گاز کمکی مناسب یکی از عوامل کلیدی در دستیابی به برش لیزری با کیفیت بالا سرعت مناسب و هزینه بهینه است. با درک نقش هر گاز مزایا و معایب آن ها و در نظر گرفتن نوع ماده ضخامت و کیفیت مورد نظر می توانید بهترین گزینه را برای کاربرد خود انتخاب کنید. به یاد داشته باشید که ایمنی همیشه باید در اولویت باشد و دستورالعمل های ایمنی مربوط به استفاده از گازهای کمکی را به دقت رعایت کنید. در نظر داشته باشید که میتوانید از قسمت «فروشگاه» وارد سایت لیزر یدک شوید که بعنوان اولین مرجع تخصصی ایرانی در زمینه تأمین قطعات یدکی دستگاه های لیزر صنعتی می باشد و خریدهای خود را انجام دهید.
سوالات متداول:
1. چرا در برش لیزری از گاز کمکی استفاده می شود؟
گاز کمکی در برش لیزری وظایف مختلفی را بر عهده دارد: خارج کردن مواد مذاب و تبخیر شده از محل برش خنک کردن ناحیه برش جلوگیری از اکسید شدن (در برخی مواد) و در برخی موارد کمک به خود فرآیند برش (مانند اکسیژن در برش فولاد).
2. بهترین گاز کمکی برای برش فولاد ضد زنگ (استیل) چیست؟
برای برش فولاد ضد زنگ معمولاً از نیتروژن به عنوان گاز کمکی استفاده می شود. نیتروژن یک گاز خنثی است و از اکسید شدن لبه های برش جلوگیری می کند و باعث ایجاد یک برش تمیز و بدون تغییر رنگ می شود.
3. آیا می توان از هوای فشرده به عنوان گاز کمکی استفاده کرد؟
بله هوای فشرده می تواند به عنوان یک گزینه ارزان قیمت برای برش لیزری برخی از مواد مورد استفاده قرار گیرد. اما به دلیل وجود اکسیژن در هوا ممکن است باعث اکسید شدن لبه های برش شود و کیفیت برش را کاهش دهد. همچنین هوای فشرده باید کاملاً خشک و عاری از روغن باشد تا به دستگاه لیزر آسیب نرساند.
4. فشار گاز کمکی چه تاثیری بر کیفیت برش دارد؟
فشار گاز کمکی باید با توجه به نوع ماده ضخامت آن و نوع لیزر تنظیم شود. فشار کم ممکن است باعث عدم خروج کامل مواد مذاب و ایجاد پلیسه شود در حالی که فشار زیاد ممکن است باعث پراکنده شدن مواد مذاب و کاهش کیفیت برش شود.
5. آیا می توان از یک نوع گاز کمکی برای برش همه مواد استفاده کرد؟
خیر انتخاب نوع گاز کمکی به نوع ماده و فرآیند برش بستگی دارد. برای مثال اکسیژن برای برش فولاد کربنی مناسب است اما برای برش فولاد ضد زنگ باید از نیتروژن استفاده کرد. برای برخی از مواد خاص مانند تیتانیوم ممکن است نیاز به گازهای خاص مانند آرگون باشد.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "گازهای کمکی در برش لیزری: نقش اکسیژن، نیتروژن، هوا و آرگون" هستید؟ با کلیک بر روی تکنولوژی, کسب و کار ایرانی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "گازهای کمکی در برش لیزری: نقش اکسیژن، نیتروژن، هوا و آرگون"، کلیک کنید.